برنامه « مستند فرهنگ» امشب با محوریت زندگی حرفه مریم میرزاخانی ریاضی دان كشورمان ،از رادیو فرهنگ پخش می شود.

برنامه « مستند فرهنگ» سه شنبه 12 بهمن ماه به روایتی مستند از زندگی«مریم میرزاخانی » ریاضی دان نخبه كشورمان و نخستین زن و ریاضیدان برنده جایزه فیلدز و استاد دانشگاه استنفورداختصاص دارد .
مریم میرزاخانی در 22 اردیبهشت 1356 (12 مه 1977) در تهران متولد شد، پدرش احمد میرزاخانی مهندس برق و رئیس هیئت مدیره مجتمع آموزشی نیكوكاری رعد بود. پدر مریم میرزاخانی اهل طالقان استان البرز است. مریم با اتمام تحصیلات ابتدایی با شركت در آزمون ورودی مدارس سمپاد (سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان‌) وارد دبیرستان فرزانگان تهران شد.

مریم میرزاخانی در سال‌های 1373 و 1374 (سال سوم و چهارم دبیرستان) از دبیرستان فرزانگان تهران موفق به كسب مدال طلای المپیاد ریاضی كشوری شد و بعد از آن در سال 1994 در المپیاد جهانی ریاضی هنگ كنگ با امتیاز 41 از 42 مدال طلای جهانی گرفت. سال بعد، در المپیاد جهانی ریاضی كانادا میرزاخانی با نمرهٔ كامل، رتبهٔ اول طلای جهانی را به دست آورد.

مریم میرزاخانی به همراه رؤیا بهشتی اولین دخترانی بودند كه به تیم المپیاد ریاضی ایران راه یافتند. مریم اولین دختری بود كه در المپیاد ریاضی ایران طلا گرفت. وی اولین كسی بود كه دو سال مدال طلا گرفت و اولین دانش‌آموز شركت‌كننده از ایران بود كه در آزمون المپیاد ریاضی نمره كامل گرفت.

میرزاخانی دورهٔ كارشناسی را در دانشگاه صنعتی شریف طی كرد. در این دوره، میرزاخانی اثبات ساده‌ای برای قضیهٔ شُر یافت كه در ماه‌نامهٔ انجمن ریاضی آمریكا چاپ شد. مریم سپس به دانشگاه هاروارد رفت و آن‌جا بر سر كلاس‌های كورتیس مك‌مولن (از برندگان جایزه فیلدز) حاضر می‌شد. مك‌مولن او را در این دوران این‌طور به یاد می‌آورد كه بر سر كلاس‌هایش سوال‌های زیادی می‌پرسید و با عجله به فارسی یادداشت برمی‌داشت. او سرانجام در سال 2004 از دانشگاه هاروارد و به سرپرستی مك‌مولن دكترا گرفت.

بعد از اخذ دكترا، میرزاخانی با عنوان استادیار در دانشگاه پرینستون به تدریس مشغول شد. یك سال بعد در سال 2005 نشریه پاپیولار ساینس آمریكا او را به عنوان یكی از 10 ذهنِ جوان جهان برگزید. میرزاخانی تا سال 2008 در پرینستون ماند و در این مدت به درجهٔ استاد تمامی ارتقا یافت. سپس او به استنفورد رفت، و از اول سپتامبر 2008 در 31 سالگی به عنوان استاد تمام در این دانشگاه به كار مشغول شد.
مریم میرزاخانی در سال 2014 موفق به دریافت مدال ' فیلدز ' اتحادیه جهانی ریاضیات (IMU) شد. فیلدز، مدالی ارزشمند و مهمترین جایزه برای ریاضیدانان در جهان بشمار می‌رود كه هر چهار سال یك بار در جریان كنگره اتحادیه جهانی ریاضیات به ریاضیدانان جوان (كمتر از 40 سال) كه كار ارزنده‌ای در ریاضی انجام داده باشند، اهدا می‌شود.
مریم میرزاخانی در 23 تیر 1396 در 40 سالگی به علت سرطان در بیمارستانی در كالیفرنیا درگذشت.
روز تولد مریم میرزاخانی بیست و دوم اردیبهشت (دوازدهم مه) از سوی اتحادیه بین‌المللی انجمن‌های ریاضی جهان با پیشنهاد كمیته بانوان انجمن ریاضی ایران به عنوان روز جهانی زن در ریاضیات نامگذاری شد.
برنامه‌« مستند فرهنگ» به تهیه كنندگی فاطمه محمدیان فرساعت 20:00 روی موج اف ام ردیف 106 مگاهرتز از رادیو فرهنگ پخش می شود.