مستند فرهنگ شنبه تا چهارشنبه هر هفته از ساعت 14:30 به مدت 30 دقیقه

رادیو فرهنگ

مستند فرهنگ

زندگی «استاد علی‌اشرف صادقی» مستند رادیویی شد


برنامه « مستند فرهنگ» چهارشنبه 26 آبان ماه به روایت زندگی حرفه ای علی‌اشرف صادقی؛ زبان شناس ایرانی و مدیر گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان زبان و ادب فارسی اختصاص دارد .

1400/08/26
|
12:09

این برنامه به زندگی حرفه ای و فعالیت های مفاخر و بزرگان كشورمان می پردازد .
صادقی در 25 اردیبهشت 1320 در خانواده‌ای مذهبی در قم به‌دنیا آمد. پدرش معلم و پدربزرگش، اشرف‌الواعظین، واعظ بود. پدرِ پدربزرگش نیز مجتهد بود. صادقی، پس از تحصیلات ابتدایی و متوسطه در حكیم نظامی قم ، در 1338 به دانشگاه تهران رفت و در 1341 لیسانس ادبیات فارسی گرفت. وی در 1342 به دانشگاه سوربن در فرانسه رفت و در آنجا در رشتهٔ زبان‌شناسی عمومی ادامهٔ تحصیل داد و در سال 1346، پس از اخذ مدرك دكتری به ایران بازگشت.
علی‌اشرف صادقی در سال‌های 1340 تا 1342 با مؤسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا در تنظیم بخشی از حرف «گ» لغت‌نامهٔ دهخدا همكاری داشته‌است. پس از بازگشت به ایران، صادقی در دانشكدهٔ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران مشغول به كار شد و تا كسب رتبهٔ استادی پیش رفت. او سرانجام در آغاز سال تحصیلی 1386–1387، به درخواست خود، بازنشسته شد؛ زیرا می‌خواست تمام همت خود را مصروفِ تدوین فرهنگ جامع زبان فارسی كند. این فرهنگ طرحی است كه از اواسط دههٔ 1370، با حمایت فرهنگستان زبان و ادب فارسی و زیرنظر علی‌اشرف صادقی آغاز شده و جلد اول آن، مشتمل بر حرف «آ»، در سال 1392 منتشر شد. صادقی مدیر گروه فرهنگ‌نویسی فرهنگستان است و دبیریِ مجلهٔ فرهنگ‌نویسی را برعهده دارد. او همچنین پایه‌گذار مجلهٔ زبان‌شناسی است و تا سال 1386 سردبیر آن بود. صادقی همچنین از ویراستاران دانشنامهٔ ایران و اسلام، دانشنامهٔ جهان اسلام و دائرةالمعارف بزرگ اسلامی بوده‌است.
دكتر صادقی تألیف 5 كتاب و بیش از 130 مقالۀ علمی به زبان‌های فارسی، انگلیسی و فرانسوی را در فعالیت‌های پژوهشی خود دارد. از آثار بسیار ماندگار و مشهور دكتر اشرف صادقی می‌توان به تدوین بخشی از حرف "گ" لغت نامه دهخدا، ترجمه و ویرایش دو فصل از كتاب «زبان‌شناسی نوین»، نتایج انقلاب چامسكی، ترجمه كتاب «زبان‌های ایرانی»، اشاره كرد.این اثر از جمله كوشش‌های ارجمندی است كه برای طبقه‌بندی زبان‌ها و گویش‌های ایرانی صورت پذیرفته است. كتاب حاضر در پنج فصل سامان یافته است. در ابتدا اطلاعاتی درباره خانواده زبان‌های ایرانی ارائه می‌دهد و سپس به زبان‌های ایرانی باستان، ایرانی میانه و ایرانی نو می‌پردازد و در خاتمه، كلیاتی راجع به طبقه‌بندی تاریخی و گویش شناختی این زبان‌ها بیان می‌كند. اضافه كردن سال‌های قمری در كنار سال‌های میلادی، برخی توضیحات و ذكر بعضی منابع مهم و اساسی از دیگر اقدامات ایشان است. این كتاب در دوره هجدهم انتخاب كتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان كتاب سال معرفی و برگزیده شد. ترجمه «زبان‌های ایرانی از ارانسكی»، تصحیح ترجمه الابانه، «شرح السامی فی الاسامی»، تصحیح «خلاصة الاشعار و زبدة الافكار»، «تصیح ترجمه الابانه»، تصیح «فرهنگ فارسی مدرسه سپهسالار»، تصحیح و تحشیه «لغت فرس اسدی»، «تكوین زبان فارسی»، «دستور زبان فارسی برای رشته فرهنگ و ادب آموزش و پرورش» در سه جلد، «فارسی قمی»، «مسائل تاریخی زبان فارسی» «نگاهی به گویشنامه‌های ایرانی» از دیگر تألیفات این استاد بزرگوار می‌باشد. انتخاب به عنوان چهره ماندگار عرصه زبان و ادبیات فارسی در نخستین همایش چهره‌های ماندگار در سال 1380 از افتخارات این استاد تمام دانشگاه تهران است.
مستند فرهنگ را ساعت 20:00 روی موج اف ام ردیف 106 مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید.

دسترسی سریع
مستند فرهنگ