*اشرف بروجردی: استاد كابلی در آثار خود و هنر و دانش را به هم آمیخته است

اشرف بروجردی رئیس سازمان و كتابخانه ملی در این آیین بزرگداشت یدالله كابلی از برنامه آیین سپاس رادیو فرهنگ پخش شد گفت:
استاد كابلی از شخصیت‌های برجسته خوشنویسی هستند كه حقیقتاً توانسته‌اند در طی 50 سال با نگاشته‌های گرانسنگ خود، آثاری را بیافریند كه امروزه به عنوان مستند تاریخی سرزمین ایران پیش روی ماست.
رئیس سازمان اسناد و كتابخانه ملی ایران افزود: باید تشكر ویژه‌ای را از آقای حجت‌الله ایوبی داشته باشم؛ شخصیت بزرگواری كه همچون پروانه گرد شمع هنرمندان می‌گردد و زمینه‌ای فراهم كند كه هنرمندان بتوانند خود و هنرشان به منصه ظهور بگذارند.
بروجردی افزود: سازمان اسناد و كتابخانه ملی به عنوان شریك یونسكو به همه شما عزیزان خوش‌آمد می‌گوید. ما در این سازمان نگهبان و حافظ آن چیزهایی هستیم كه برای عزیزان هنرمند و اهل علم و دانش جذابیت دارد.
وی ادامه داد: سازمان اسناد و كتابخانه ملی تلاش می‌كند همه آنچه در گذشته ما بر كاغذ نقش بسته و یا امروز در فضای الكترونیك مدون می‌شود، حفظ و حراست كرده و برای آیندگان به ودیعه بگذارد. در اینجا 40 هزار نسخه خطی داریم كه مرور آنها نشان می‌دهد دانشمندان و هنرمندان بزرگی تلاش كردند تا آنها را خلق كنند.
بروجردی افزود: نمایشگاه‌های آثار استاد كابلی در اقصی نقاط عالم به نمایش در می‌آید و عده زیادی كه حتی مفهوم كامل این كلمات فارسی را نمی‌دانند مایل هستند این آثار را در كنار خود داشته باشند كه این امر ناشی از نگاه زیباشناسانه هنرمند است.
رئیس سازمان اسناد و كتابخانه ملی ایران، گفت: معتقدم آنچه در خوشنویسی نوشته می‌شود از جان و دل فرد است. اگر شما نگاشته‌ای را روبه‌روی خود داشته باشید به زوایای معنوی و روحی و خصلتی هنرمندان از دریچه آن شناخت پیدا می‌كنید. ما با آثار هنری می‌توانیم خصلت‌ها و ویژگی‌های هنرمند را بشناسیم.
بروجردی خاطرنشان كرد: این نشست یك برگ سبز كوچك است كه تقدیم به استاد بزرگوار جناب كابلی می‌شود تا بدانند علاقه‌مندان ایشان بر خود فرض می‌دانند كه حافظ همه آن چیزی باشند كه ایشان با زحمت نگاشته و در خدمت ما قرار دهند. امیدواریم كه ما بتوانیم این ذخیره ارجمند را حفظ و حرمت نهاده و برای آیندگان حفظ كنیم.
در ادامه این برنامه سخنان سید جلال الدین كزازی درباره شخصیت و زندگی استاد یدالله كابلی پخش شد.

*سید جلال كزاری: كابلی بزرگ ترین هنرمند شكسته نویس ایران است

«سید جلال الدین كزازی» استاد دانشگاه، نویسنده، مترجم، شاهنامه پژوه و پژوهشگر برجسته ایرانی در زبان و ادب فارسی عنوان كرد: من نمی‌دانم درباره این استاد گرامی چه می‌توانم گفت كه شما ندانید؛ بی هیچ گمان و گزافه، استاد كابلی بزرگترین هنرمند شكسته نویس ایران و جهان هستند. شاگردانی هم كه پرورده اند هم اكنون در شمار استادان این گونه هنر نغز و ناب ایرانی اند مانند استاد حیدری.


وی ادامه داد: این اساتید در هنر خوشنویسی در این سرزمین سپند اهورایی كه همواره در درازنای تاریخ سرزمین فر و فروغ و فرزانگی و هنر بوده است، سر برآوردند.
این شاهنامه پژوه و پژوهشگر برجسته ادبیات فارسی تاكید كرد: هنر خوشنویسی در ایران پیشینه ای دیرینه دارد. این هنر در ایران زمین پدید آمده است؛ برهانی بُرا و گواهی گویا و نشانی ناب دارم در استوارداشت این دیدگاه كه آن سنگ نوشته داریوش بزرگ است؛ برسینه سخت ستبر و ستوار بیستون كوه بلند شكوه ورجاوند كه در باورهای ایرانیان جایگاه مغان و ایزدان شمرده می‌شده اند.
كزازی عنوان كرد: اگر به این سنگ نوشته نگاهی افكنده باشید با من هم داستانید كه خوش نوشته شده است. در نوشتن بر سنگ سنگ سخت ، شما با خامه و قلم نرم به فرمان رام، روبرو نیستید؛ با قلم سخت آهنین می‌باید بر سنگ خوش بنویسید كه كار بارها دشوارتر است اما آن میخ ها كه بن و بیخ تاریخ ایران را استوار و پایدار گردانیده اند آنچنان به سامان در رده زیبا چشم نواز در كنار یگدیگر جای گرفته اند كه آفریده ای هنری را پدید می‌آورند.
وی افزود: اگر اندكی پیش تر بیایید به مانی و مانویان می‌رسید كه دفترهای خود را خوش می‌نوشتند و با نگاره های بسیار می‌آراستند؛ مانی تنها دین آوری است در جهان كه كار شگرفت ورجاوند او نگارگری و خوشنویسی بوده است.
شاپورگان، كفلایا، انگلیون یا انجیل زنده، آنچه از پیروان مانی، پراكنده بر جای مانده نشانه های درخشان از این هنرهای باستانی ایرانی است.
این استاد برجسته ادبیات فارسی گفت: در ایران نو، در ایران پس از اسلام این هنرها جان و جنب و جوش و شور و شرار و شكوه و شگرفی دیگر می‌یابند و از ایران به سرزمین ها برده می‌شوند. هنر خوشنویسی هنری است كه تن باز است و دمساز، شیوا و شورانگیز و شرر خیز پارسی؛ به همان پایه كه سروده های پارسی دلاویز هستند.
كزازی ادامه داد: به برهان می گویم ایران سرزمین كهن خنیا نیز بوده و نمی خواهم به این زمینه بپردازم. خوشنویس آهنگ شنیداری سخن پارسی را به نمود می‌آورد خنیاگر آن را به جهان فراسوی آواها می‌برد و با جادوی زیر و بم در می‌آویزد و هنگامی كه این سه با هم پیوند می‌گیرند هنگامه هنری و شور پدید می‌آورند و جامی نو در كالبدش در می‌دمند. این سه هنر دوشادوش یكدیگرند و حتی هم آغوش یكدیگر هستند.
وی تاكید كرد: استاد كابلی یكی از این جان آفرینان است. او دست در دامان جانان زده است؛ هنرمند و درویش بر آنم كه از یك تیره و تبارند زیرا از خود پرداخته اند و پیراخته اند. هنرمند در هنر خود مانند درویش دلریش از بن جان از ژرفای دل می‌آفریند به ویژه خوشنویس و سخنور و خنیاگر.
مولف نامه باستان، تصریح كرد: اگر از جان برنخیزد این هنرها جان بر نمی‌انگیزد جان نمی‌آفریند؛ این پیوند را آشكارا در خوی استاد كابلی هم دیده ام هنرمند است اما نمود و نشان هنر او را تنها در آفریده هایش نمی بینیم در رفتار و كردار او نیز هویداست. بیش از هنر نغز و ناب، او ارزنده و برازنده است این خوی خجسته است. مردی مهر افروز، مهرآویز، مهرآگین، فروتن، خودشكن، خونگرم، بزم آرا و همیشه خندان است.
كزازی با بیان اینكه هرگز او را به چهره ای دژم ندیده ام اظهار داشت: اگر بخواهم صفتی را برای استاد كابلی برگزینم آن واژه نازنین است.
وی توضیح داد: نازنین تنها ویژگی ماه روی نازك تن نیست آنان نازنین هستند اما از گونه ای دیگر، ویژگی نازك اندیشان نازك دل، نازك دل نازنین است؛ كسانی كه در خوی و خیم نازك اند.
این استاد ادبیات تاكید كرد: استاد كابلی را بسیار نمی شناسم و آشنایی من با او از راه دور به پاس هنر وی بوده و هرگز بر خان او ننشستم؛ نیازی نیست، پیوند هنرمند و هنردوست پیوند دل هاست نه پیوند تن ها اما گویی دوستی است كه سال ها است او را می شناسم. از درگاه دوست برترین هنرآفرین به، آرزو می خواهم كه دیر به زیاد همچنان شگفتی بی آفریند و ما را در شگفتی هایی كه می آفریند دمساز بگرداند.

برنامه آیین سپاس كاری از گروه كتاب رادیو فرهنگ با همكاری انجمن مفاخر ایران است كه جمعه ها ساعت 17:00 به معرفی مشاهیر و مفاخر ایران زمین اختصاص دارد و اجرای فاطمه حقیقت ناصری و به تهیه كنندگی رضا غیور تهیه و پخش می شود.