برنامه «ساعت بیست و پنج» این هفته با حضور صادق چراغی نوازنده و آهنگساز و مدیر روابط عمومی یازدهمین جشنواره موسیقی نواحی از شبكه 5 سیما پخش شد.
موضوع برنامه این هفته بحث و بررسی درباره موسیقی نواحی، جایگاه آن در رسانه و برگزاری یازدهمین جشنواره موسیقی نواحی بود.
صادق چراغی در خصوص روند برگزاری جشنواره موسیقی نواحی گفت: گاهی بر پایه معلومات، مدیری حساسیتها را درك میكند. مثلا در هنگام برگزاری جشنواره امسال خوشبختانه در رسانه رادیو خود جناب دكتر «شاهآبادی» از آن جا كه گرایش فرهنگی دارند و پیشتر هم در ارشاد بوده اند و از سوی دیگر مدیر رادیو فرهنگ جناب آقای «رحمانیان» كه خود دستی به قلم دارند. حساسیت موضوع را درك كردند و ما را یاری دادند. چنان كه بعد از تعطیلات نوروز، نزدیك به دو ماه پیش از آغاز جشنواره، ما در رادیو فرهنگ به پیشباز جشنواره رفتیم و پیوسته درباره این جشنواره و موسیقی نواحی برنامه داشتیم. ولی واقعاً سال پیش آیا چنین بود ؟ امسال این مدیر گرامی با دلسوزی این كار را انجام دادند ، و من میخواهم مدیران دیگر نهادها و سازمانها را دعوت كنم كه تنها به زبان نگوییم كه موسیقی نواحی خوب است و سرچشمه است و آبشخور است، یعنی به كلام و شعار بسنده شود. اگر باغ بزرگی هم برایمان به میراث مانده باشد و به آن رسیدگی نكنیم ، از آن چیزی باز نمیماند. به گفته آقای احسان عبدی پور در گفتگوشان گفت: هنگامیكه به باغ و درخت نرسیم چگونه میتوانیم چشمداشت میوههای رنگارنگ از آن داشته باشیم.
به زبان همگی از موسیقی نواحی با توصیفهایی چون خوب، سرچشمه و والا و اینگونه واژههای شاعرانه تعریف و تمجید میكنیم ولی آنچه مهم و اثرگذار است، كار ماست نه تعریف و تمجید.. و چه نیكو كه همگی در دورۀ تازه، رهنمود رهبر معظم انقلاب را مدنظر قرار دهیم آنجا كه فرمودند: «فرهنگ مظلوم واقعشده و همگی بایست كوشش كنیم تا آن را از این سویه مظلومیت بیرون بیاوریم و به آن بپردازیم».
این رهنمود ایشان را چه كسانی بایستی پیگیری كنند ؟
شما كه مجری خوب رسانه هستید، حالا یكی هم مانند من هم احتمالاً روزی بیست دقیقه در رادیو فرهنگ فرصت داشته باشم تا هر یك بهنوبه خود، احتمالاً پیگیر چنین رهنمودی باشیم، ولی آیا بهراستی اینها كافی است ؟
حكایت موسیقی نواحی است. موسیقی دستگاهی بخشی از موسیقی ایرانی است و موسیقی نواحی بخشی از پیكره بزرگ موسیقی ایرانی به شمار میآید.
من با استاد ایرج رحمانپور گفتگو میكردم، ایشان یكبار هم در برنامه شبكه چهار چنین موضوعی را پیش كشیده بود كه ما درزمینۀ موسیقی نواحی كه اینهمه درباره آن شعار میدهیم هنوز تشكیلات منسجم و سازوبرگی نداریم. هرچند رئیس جمهور محترم این موضوع را پیش كشیدند كه در برخی موارد دولت آن اندازه فربه شده كه حتی تكان خوردن هم برایش امری دشوار و دردسرساز شده و پیش كشیدن این زمینه به این معنی نیست كه بایستی دوباره نهاد تازهای تعریف كنیم و شماری كارمند بهكار بگیریم . بیشتر منظور انسجام و همافزایی میان رسانهها است برای انجام كارهای وابسته به اینگونه موسیقایی.
صادق چراغی مدیر روابط عمومی یازدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در بخش دیگری از این گفتگو گفت : از سوی سیما، همكاران شما در برنامه 25 و همكارانی دیگر از شبكه پرس تی وی در جشنواره حضور داشتند ولی همه اینها در سنجش با بزرگترین رویداد درزمینۀ موسیقی نواحی كشور كافی نیست و رسانهای مانند تلویزیون اگر میخواست، میتوانست بهترین محتوای موردنیاز خود درزمینۀ اینگونه موسیقایی را از همین جشنواره دریافت و ضبط كند كه چنین نشد. شرط چنین كاری این است كه با اینگونه زمینههای فرهنگی همگی برخوردی جدیتر و درخور ارزش این موضوع برخورد كنیم. هنگامیكه چنین توان با ارزشی وجود دارد بر همه ماست كه با آن درست برخورد كنیم.
صادق چراغی آهنگساز و پژوهشگر موسیقی درباره كتاب رونمایی شده در جشنواره و گفت : سال پیش موضوع جشنواره جستار «منظومه خوانی» بود و یكی از كوششهای دوستان ما در بخش اجرایی و شورای سیاستگذاری قاب كردن جشنواره پیشین در چارچوب یك كتاب نفیس بود. و این كار درباره همین توصیه ما برای برخورد جدیتر با موضوع اجرا شد .. بخشی از این كتاب گزارشی مصور از بیشتر رویدادهای در جشنواره سال پیش است. افزون بر این كه در همان زمینه جستار جشنواره پیشین كه «منظومه خوانی» بود از بیش از ده نفر از پژوهشگران خوب كشور دعوت شد كه در این زمینه مقاله بنویسند. گرچه من از رسانه صداوسیما انتقاد دارم تولید محتوای اصلی این كتاب دستاورد همافزایی و همكاری رادیو فرهنگ و اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامی است . در نیمه دوم سال 96 بخش زیادی از برگزیدگان جشنواره پیش به رادیو دعوت شدند و درباره موسیقی نواحی با این هنرمندان گفت و گو شد و رهاورد این گفتگوها در چارچوب مقالههای پژوهشی و تحلیلی برای این كتاب تدارك دیده شد . همه اینها برای كتاب سال بعد و جشنواره امسال هم پیشبینیشده است. كاری زمانبر كه سراسر سال و درزمینۀ برنامههای موسیقایی رادیو فرهنگ انجام میگیرد و حاصل بخش بزرگی از محتوای كتاب سال بعد منجر می شود. اگر نبود همكاری دوستان ما در رادیو فرهنگ و بهویژه توجه خود جناب رحمانیان ، این كار بزرگ دست یافتنی نبود. این كه دیگر سازمانها و نهادها را دعوت میكنیم كه با چنین موضوعهایی جدی تر برخورد كنند شامل خودمان هم می شود. خود ما پیشتر گامهایی نخستین را برای در پیش گرفتن برخورد جدیتر با این جستار، در رادیو فرهنگ و اداره ارشاد برداشتهایم كه نمود آنها را در قاب و چارچوب كتاب امسال كه میبینید . اگر كوتاهیها و كاستی ها را بپذیریم همه باید بیاییم و پیمانی ببندیم كه در برداشتن گامهایی برای از میان برداشتن كاستیها گام برداریم و همه بر آن باشیم كه بیش از پیش با موسیقی نواحی همراه باشیم . موسیقیدانهای نواحی ایران كوشششان را كردهاند . آنها از دل تاریخ، از بینابین كشتار مغولها، از میان آنهمه تعصبهای ابلهانه صفویان، از میان آنهمه پیشامدهای تاریخ پرفرازونشیب ایرانزمین این موسیقی را برای نسل امروز آوردهاند و بهجایی رساندهاند كه به پشتوانه آن، حتی دشمنان ما هم به شكوهمندی فرهنگ ایرانی اذعان دارند. پاسداری از این فرهنگ وظیفه همه ماست تا فرزندان ما با پشتگرمی به این فرهنگ بتوانند جلوی اینهمه امواج ماهوارهای و تهاجم فرهنگی بایستند در آن صورت نیازی به انواع فیلتر كردن ها هم نیست.