برنامه «كیمیای كلمات» جمعه 3 تیر با موضوع معرفی و بررسی معرفی كتاب كلیات اشرف مازندرانی (از شاعران دوران صفوی) از رادیو فرهنگ پخش می شود.
دكتر بهرام پروین گنابادی (پژوهشگر، نویسنده و منتقد ادبی) كارشناس مجری برنامه در این قسمت از كیمیای كلمات، به نقد و بررسی ومعرفی «كلیات اشرف مازندرانی» با تصحیح و تحقیق هومن یوسفدهی كه از سوی انتشارات دكتر محمود افشار با همكاری انتشارات سخن به چاپ رسیده میپردازد.
محمدسعید اشرف مازندرانی (1037-1120ق) زاده و پرورشیافته اصفهان و از شاعران مهاجر به هند در عهد اورنگزیب و آموزگار دختر او، زیبالنسا، بود. اشرف كه در ساختن معما نیز دستی داشته، در قصیدهسرایی بیشتر از كمالالدین اسماعیل و در غزل از استادش، صائب، تاثیر پذیرفته است.
اشعار اشرف مازندرانی از نظر اشتمال بر اصطلاحات و كنایات یكی از دیوانهای مهم عصر صفوی است و به همین سبب مورد توجه و استناد فرهنگنویسان نیز بوده است.
این كتاب، كلیات اوست كه بر اساس نسخ معتبر، از جمله دو نسخه به خط شاعر، همراه با مقدمه تفصیلی و تعلیقات، تصحیح شده است.
مصحح در مقدمهای مفصل به زندگی و ویژگیهای اشرف مازندارانی، سفر و مهاجرت او به هند، خانوادۀ وی، ممدوحان، معاشران و شاگردان این شاعر و آثار او پرداخته و در بخشی دیگر از این مقدمه در معرفی كلیات اشرف مازندرانی از ویژگیهای شعری او، نسخ خطی كلیات اشرف، نسخههای استفاده شده در تصحیح و روش تصحیح سخن گفته است.
در ادامه كتاب تصاویری از نسخ خطی كلیات اشرف به چاپ رسیده و متن كلیات، مشتمل بر قصاید، غزلیات، تركیببندها، مقطعات، مثنویها، رباعیات، معمیات، حسن مطالع، حسن مطلع و ابیات پراكنده، آمده است. همچنین حدود 150 صفحه از كتاب به تعلیقات هومن یوسفدهی بر اشعار اشرف مازندرانی اختصاص یافته است.
در بخش پایانی كتاب نمایههای متنوعی دیده میشود. این نمایهها از فهرست اشعار؛ فهارس عربی؛ الفاظ و اصطلاحات هند؛ اشخاص؛ جایها؛ كتابها؛ اقوام، قبایل، طوایف و پیروان ادیان و مذاهب؛ گیاهان، گلها، میوهها، داروها؛ جانوران و موجودات افسانهای و موهوم؛ جواهرات، سنگها و فلزات؛ بادها؛ اصطلاحات دینی و مذهبی؛ اصطلاحات علوم و مشاغل؛ عناصر و مؤلفههای تمدنی؛ امثال؛ مادّهتاریخها؛ و راهنمای تعلیقات تشكیل شده است.
برنامه كیمیای كلمات كاری از گروه كتاب رادیو فرهنگ است كه جمعهها ساعت 13:30 به بررسی متون كهن ادب فارسی و پژوهشها و كتابهایی كه در زمینه این آثار نگاشته شده، اختصاص دارد.
این برنامه به تهیه كنندگی «فریده گودرزی» برروی موج اف ام ردیف 106 مگاهرتز از رادیو فرهنگ پخش میشود.