محمد جواد ظریف در جلسه علنی امروز مجلس و در پاسخ به سوال فرهاد بشیری درخصوص این كه چرا دیپلماسی اقتصادی در وزارت خارجه جدی گرفته نمی شود؟ بیان كرد: بحث دیپلماسی اقتصادی مساله پیچیده ای است كه نیازمند همكاری همه اركان كشور به ویژه دولت و مجلس می باشد. بنده امروز برای توضیح به مجلس نیامده ام بلكه برای درخواست كمك به مجلس آمده ام، ساختار وزارت خارجه از سال 1366 به ساختار منطقه ای تبدیل شد در ساختار منطقه ای معاونت اقتصادی وزارت خارجه كه در كنار معاونت سیاسی قرار داشت كنار گذاشته شد. هدف این بود تا روابط با كشورها در یك معاونت متمركز شود كه این فلسفه درست بود اما واقعیت این است به خاطر حجم فشارهای سیاسی و امنیتی كه بر روی وزارت خارجه وارد بود طبیعتا دستگاه دیپلماسی و معاونت منطقه ای به مسائل سیاسی و امنیتی گرایش پیدا كرد.

وی اظهار كرد: با توجه به فشارهایی كه در وزارت خارجه وارد شد بحث اقتصاد به موضوع ثانویه در وزارتخانه تبدیل شد در زمان وزارت دكتر خرازی با توجه به این كه سیاست دولت این بود كه سیاست خارجه باید به كمك اقتصاد بیاید مجددا معاونت اقتصادی ایجاد شد اما همزمان معاونت منطقه ای حفظ شد و این مساله باعث درگیری بین معاونت اقتصادی و معاونت منطقه ای شد.

وزیر امور خارجه تصریح كرد: در دوران بنده نیز بر اساس پیشنهاد مجلس و هم فكری كه با كمیسیون اقتصادی مجلس شكل گرفت قرار شد تا معاونت اقتصادی مجددا احیا شود و ما بر همین اساس كل ساختار وزارت خارجه را به هم ریختیم تا از ساختار منطقه ای به ساختار موضوعی بازگشته و یك معاونت اقتصادی و یك معاونت سیاسی را ایجاد كرده تا اقتصاد نیز هم سطح مسائل سیاسی و امنیتی قرار گیرد.

ظریف در ادامه بیان كرد: ما با سابقه ترین سفیر خود را كه هم در آفریقا هم در اروپا و هم در آسیا فعالیت داشت را به عنوان معاونت اقتصادی قرار دادیم. در كنار اقدامات ساختاری نیز اقدامات انگیزشی را نیز دنبال كردیم و به نمایندگی های خود اعلام كردیم كه از این پس براساس دستاوردهای اقتصادی آنها را بررسی می كنیم. همچنین آموزشهای اقتصادی را برای كارمندان گذاشتیم در 8 سال گذشته جهت گیری وزارت خارجه از جهت گیری صرفا سیاسی و امنیتی به یك جهت گیری اقتصادی در كنار سیاسی امنیتی تبدیل شده است. ما نمی توانیم واقعیت ها را در كشور نادیده بگیریم چرا كه بسیاری از فشارها بر كشور سیاسی امنیتی است. اقدامات ما در زمینه دیپلماسی اقتصادی ناموفق نبوده است اما آن قدری كه ما انتظار داشتیم موفقیت آمیز نیز نبوده و نیازمند آسیب شناسی است.

وزیر امور خارجه تاكید كرد: رئیس مجلس پیشنهاد دادند تا وزارت خارجه متولی كل روابط خارجی باشد كه این امر هم مزایایی دارد هم معایبی. امروز وزارت خارجه مسئولیت روابط خارجی را ندارد. بلكه فقط مسئول سیاست خارجی است. نقش وزارت خارجه در روابط اقتصادی خارجی فقط نقش تشویق گر است دستگاه ها چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی سیاستهای خود را دنبال می كنند و هر گاه به مشكل برخوردند به سراغ وزارت خانه می آیند ما صرفا مسئول حل مشكل شده ایم نه مسئول جهت دهی و هماهنگی در این حوزه. بنده معتقد هستم كه نباید تمام روابط اقتصادی خارجی هم به وزارت خارجه سپرده شود. چرا كه مسئولیت سنگینی است بلكه وزارت خارجه باید اختیاراتی داشته باشد تا بتواند روابط اقتصادی خارجی را هماهنگ كند. اكنون ما این اختیار را نداریم و فقط می توانیم گروكشی كنیم كه بنده با این اصل مخالف هستم.

ظریف افزود: ما باید راهكاری پیدا كنیم كه كل سیاست خارجی را هماهنگ پیش ببریم اكنون ما یك بانك اطلاعاتی برای خارجی ها از امكاناتی كه در داخل كشور داریم و یك بانك اطلاعاتی برای فعالان اقتصادی از امكاناتی كه در خارج وجود دارد، ایجاد كرده از سوی دیگر تهاتر را به عنوان یك راهكار برای افزایش تولید و شكست تحریمها دنبال می كنیم. روابط با همسایگان را نیز با جدیت دنبال می كنیم افزایش تبادلات با همسایگان و استفاده از ظرفیت كشورهای همسایه در اولویت كار ما قرار دارد.
منبع: ایسنا