از ساعت به مدت

رادیو فرهنگ

چراغداران

مستند زندگی «بنیانگذار اركستر موسیقی ملی ایران» در برنامه «چراغداران»

مستند «چراغداران» ‌رادیو فرهنگ امروز روایت به زندگی حرفه ای فرهاد فخرالدینی؛ بنیانگذار اركستر موسیقی ملی ایران اختصاص دارد.

1400/11/14
|
10:36

بهروز رضوی در برنامه « چراغداران» امروز چهارشنبه 13بهمن ماه روایت‌گر زندگی فرهاد فخرالدینی می شود.
فرهاد فخرالدینی، 21 اسفند 1316 در گده‌بی، نزدیك به گنجه در آذربایجان شوروی متولد شد. پدرش اهل اسكو و مادرش اهل گنجه بود. دو ماه پس از تولدش، خانوادهٔ فخرالدینی به روستای زنوز در استان آذربایجان شرقی، مهاجرت كردند و مدت كوتاهی در خانهٔ خواهرِ پدر، ساكن شدند. پس از آن به تبریز مهاجرت كردند. پدرش محمدعلی فخرالدینی متخلص به «محزون»، از شعرای آذربایجان بود كه نزد مردم آن سرزمین از احترام خاصی برخوردار بود.
فخرالدینی نواختن ویلون را از كودكی آغاز كرد و تحصیلات موسیقی‌اش را در هنرستان عالی موسیقی ملی و «مؤسسه موسیقی‌شناسی» -كه تنها برای یك دوره چهار ساله در سال‌های دههٔ 40 در تهران بنیاد شده بود-گذراند. هنوز تحصیلاتش در هنرستان عالی به پایان نرسیده بود كه از طرف حسین دهلوی (ریاست وقت هنرستان) به تدریس در آن‌جا دعوت شد. از اساتیدی كه فخرالدینی نزد آن‌ها موسیقی را فراگرفته می‌توان از احمد مهاجر، ابوالحسن صبا، علی تجویدی و امانوئل ملیك اصلانیان نام برد.
او از سال 1347 و با شوهر آهوخانم آهنگ‌سازی فیلم را شروع كرد و تا به امروز برای بیش از 15 فیلم و مجموعه تلویزیونی موسیقی ساخته‌است. در سال 1352 همهٔ اركسترهای موجود در سازمان رادیو تلویزیون در هم ادغام شدند و اركستر بزرگ سازمان را به وجود آوردند. در مسابقه‌ای كه برای گزینش رهبر این اركستر برگزار شد، فخرالدینی بیشترین امتیاز را آورد و از آن سال تا سال 1358 سرپرستی و رهبری اركستر رادیو و تلویزیون ملی را بر عهده داشت.
وی به درخواست استادش مهدی بركشلی برای اولین بار تنبور خراسان را به روش ابونصر فارابی كه با روایت خود فارابی نوشته و به وسیله بركشلی شرح داده شده بود، پس از شش ماه پرده بندی نمود. طی كنفرانسی كه از طرف هنرستان، در تاریخ 22 بهمن 1341 ترتیب داده شد ساز جدید را نواخت.
فخرالدینی در سال 1365 برای فیلم «گزارش یك قتل» و در سال 1366 برای فیلم «پرستار شب» برندهٔ جایزهٔ «بهترین موسیقی متن» از جشنوارهٔ فیلم فجر شده‌است.
فخرالدینی در زمینهٔ پژوهش در آثار موسیقی كهن ایرانی هم فعالیت‌هایی داشته‌است.
او در سال 1377 اركستر موسیقی ملی ایران را بنیان گذاشت و اولین برنامهٔ این اركستر به اجرای چند اثر از علی تجویدی اختصاص یافت.
فخرالدینی از اواخر دههٔ چهل خورشیدی تاكنون آثار بسیاری را برای خوانندگان مطرح ایرانی آهنگسازی و تنظیم كرده‌است. وی همچنین ساخت موسیقی متن مجموعه تلویزیونی‌های ماندگاری را در كارنامهٔ هنری خود دارد. معروف‌ترین آثار تلویزیونی فخرالدینی موسیقی متن مجموعه تلویزیونی‌های «امام علی (ع)»، «مسافر ری» و «كیف انگلیسی» است. تنظیم تصنیف «داروگ» با آهنگی از محمدرضا لطفی بر روی شعری از نیما یوشیج قطعاً از مهمترین ساخته‌های فخرالدینی به‌شمار می‌آید. «داروگ» اولین تصنیف بر روی شعر نو است كه در دههٔ 50 از برنامهٔ رادیویی گلچین هفته و با صدای محمدرضا شجریان پخش شد و به عنوان یكی از موفق‌ترین تلفیق‌های موسیقی سنتی با شعر نو شناخته می‌شود.
وی كه اركستر ملی ایران را در سال 1377 بنیان‌گذاری نموده، آن را به مدت 11 سال رهبری كرد و اكنون نیز یكی از اعضای شورای عالی خانه موسیقی ایران است.

برنامه «چراغداران» را به تهیه كنندگی حسینی باغسنگانی و روایت بهروز رضوی ساعت 11:50 روی موج‌ اف‌ام ردیف106 مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید.

دسترسی سریع
چراغداران