از ساعت به مدت

رادیو فرهنگ

چراغداران

زندگی خالق ترانه ماندگار ایران جوان مستند رادیویی شد

برنامه‌ «چراغداران» دوشنبه 12 اردیبهشت ،ویژه مستند‌زندگی بیژن ترقی ترانه سرای كشورمان از رادیو فرهنگ پخش می شود.

1401/02/12
|
07:04

در برنامه «چراغداران» بهروز رضوی بخش هایی از زندگی بیژن ترقی از ترانه سرایان نامی معاصر ایران است كه توانست با خلق آثار ماندگار، در دنیای ترانه پردازی سنتی در ردیف نوآوران قرار گیرد را روایت می‌كند.
بیژن ترقی در دوازدهم اسفند ماه سال 1308 در تهران، در خانواده‌ای اهل كتاب زاده شد. پدر بِزرگش حاج باقر كتابفروش از اولین ناشران زمان ناصرالدین شاه بود كه در كتاب و نسخه شناسی فردی خبره بود، پدرش محمد علی ترقی نیز به راه پدر رفت و از جمله ناشران شناخته شده زمان خود بود كه انتشارات خیام را بنا گذاشت كه در زمان خود آثار فراوانی در حوزه فرهنگ و هنر را به بازار كتاب ایران عرضه كرد.

بیژن در چنین فضای فرهنگی رشد یافت و در سال 1318 درس و تحصیل را در مدرسه اقدسیه آغاز كرد.

از آنجا كه خانه آنها محل رفت و آمد شاعران بنامی چون گلچین معانی، امیری فیروزكوهی، استاد شهریار و … بود، از سال 1320، وی هم به شعر و شاعری علاقه پیدا كرد.
در سال 1324 استاد امیری فیروزكوهی وی را تشویق می‌كند مطالعه نسخه خطی دیوان صائب تبریزی را آغاز كند.

بیژن در سال 1325 سرودن شعر در قالب‌غزل و مثنوی را آغاز كرد.
وی از سال‌های میانی دهه 30 با جمعی از اهل موسیقی، از جمله مرحومان علی تجویدی، غلامحسین بنان، روح الله خالقی، پرویز یاحقی و … آشنا می‌شود و همین آشنایی اسبابی را فراهم می‌آورد تا وی برای آهنگ‌های این بزرگان ترانه بسراید.

بیژن در سال 1337 به درخواست علی تجویدی، در ساخت و پرداخت آتش كاروان با او همكاری كرد.
ترقی در سال 1350 نخستین مجموعه اشعار خود را با عنوان «سرود برگریزان» منتشر كرد و در همین سال‌ها پژوهش خود روی دیوان حزین لاهیجی راهم به بازار كتاب عرضه كرد.
بعدها وی مجموعه‌ای از شعرهای در برنامه‌ی "گل‌ها" را شامل مثنوی‌ها، رباعی‌ها، طنزها، اخوانیات، شعرهای نو و غزلیات و ترانه‌هایش را در كتاب «آتش كاروان»، منتشر كرد.
ترانه‌هایی چون آتش كاروان، برگ خزان، تا بهار دلنشین، گل اومد بهار اومد و… از جمله كارهای درخشان وی در این دوره به شمار می‌رود. خود وی در مصاحبه‌ای گفته است كه صدها ترانه و تصنیف را در این دوره ساخته است.
ترقی در سال‌های پایانی عمر خود یكی از ترانه‌های ماندگارش با نام‌« ایران جوان »را سرود كه با رهبری پیمان سلطانی بر روی آهنگی از مسیولومر، نخستین سرود ملی ایران، اجرا شد.
ترقی چهارم اردیبهشت سال 1388 دار فانی را وداع گفت.
برنامه «چراغداران» را می توانید به تهیه كنندگی حسینی باغسنگانی و روایت بهروز رضوی، ساعت 12:45 روی موج‌اف ردیف106 مگاهرتز از رادیو فرهنگ دریافت كنید.

دسترسی سریع
چراغداران