مستند «چراغداران» رادیو فرهنگ امروز دوشنبه ( 16 اسفند) به روایت شاهرخ مسكوب اختصاص دارد.
در برنامه « چراغداران» كه مستندی از زندگی بزرگان ادب و هنر كشور است امروز بخش هایی از زندگی شاهرخ مسكوب نوبسنده، مترجم وشاهنامه پژوه كشورمان مرور میشود.
بهروز رضوی در این برنامه روایتگر بخش هایی از زندگی شخصی و حرفه ای مسكوب یكی از آن چهرههای ماندگار غریب و رنجدیدهی ادبیات ایران است.
شاهرخ مسكوب در سال 1304 خورشیدی در بابل متولد شد و دوره ابتدایی را در تهران و در مدرسه علمیه پشت مسجد سپهسالار گذراند. او از كلاس پنجم ابتدائی مطالعه رمان و آثار ادبی را شروع كرد. سپس در اصفهان ادامه تحصیل داد. پس از پایان تحصیلات دبیرستان در سال 1324 از اصفهان به تهران آمد و در رشته حقوق دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد؛ و در همین سالهاست كه به روزنامه «قیام ایران» رفت و به تفسیر اخبار خارجی پرداخت كه این «اولین كار نویسندگی» او بود. علاوه براین، مسكوب در این سالها زبان فرانسه را آموخت.
مسكوب در طول زندگی خود، علاوهبر این كه نویسنده و پژوهشگر بزرگی بود، در فعالیتهای سیاسی دوران هم شركت میكرد. تاجایی كه پیش از وقوع انقلاب از سمت دولت وقت، دو بار دستگیر شد و به زندان افتاد. هرچند دستگیری او مدت زیادی طول نكشید و بار اول تنها بیست و چهار ساعت و بار دوم یك ماه در زندان بود.
شاهرخ مسكوب دانش بسیار غنی و بالایی از زبان فارسی داشت و عاشق این زبان بود. همانطور كه خودش میگوید «ایرانی بودن با همهی مصیبتها به زبان فارسیاش میارزد. من در یادداشتهایم آرزوی زبانی را میكنم كه وقتی از كوه صحبت میكند به سختی كوه باشد و وقتی از جان یا روح، از سبكی به دست نتواند آمد». این یكی از زیباترین و زندهترین توصیفاتی است كه تاكنون كسی از زبان فارسی بیان كرده است. او با دانش بالایی كه از این زبان داشت، نمونههای بیبدیلی از نقد شاهنامه خلق كرده است.
«مقدمهای بر رستم و اسفندیار»، «سوگ سیاوش» و «ارمغان مور» آثار این نویسنده در نقد شاهنامه هستند.
شاهرخ مسكوب كارش را در ادبیات با ترجمه شروع كرد و ظاهراً اولین كتابی كه ترجمه كرد رمان مهم و درخشان «خوشههای خشم» جان اشتاینبك بود، وی ظاهراً بعد از شاهنامه بیش از هر متن كلاسیك دیگری به دیوان حافظ علاقه داشته است. در كوی دوست حاصل تعمق او در حافظ و شعر اوست.
مسكوب از آن نویسندههایی بود كه یادداشتهای روزانهی منظمی مینوشت. این یادداشتها در كتابهای «روزها در راه»، «سوگ مادر» و «كارنامهی ناتمام» منتشر شدهاند. البته كارنامهی ناتمام سهم بیشتری در شرح زندگی و احوالات این نویسنده دارد. در این آثار مسكوب خود و زندگیاش را به چالش كشیده است. او روزهای زندگی خود را از همان كودكی مرور میكند تا به بزرگسالی و دوران سقوط شاه و وقوع انقلاب میرسد. او سوالاتی از خود میپرسد كه نشان میدهد، این مرد بزرگ، حتی در سالهای پایانی زندگی هم دست از جستوجوی حقیقت برنداشت. سرانجام شاهرخ مسكوب، غریب و رنجدیده، در سال 1384 و در سن 81 سالگی در پاریس از دنیا رفت.
برنامه «چراغداران» را به تهیه كنندگی حسینی باغسنگانی و روایت بهروز رضوی ساعت 11:50 روی موج افام ردیف106 مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید