حجت الاسلام دعایی: عهد بسته‌ام با شهریه طلبگی سَر كنم.
در مراسم اهدای ششمین جایزه امین الضرب كه دوشنبه (دوم اسفند ماه) در تالار وحدت برگزار شد، نشان فرهنگ به حجت الاسلام سیدمحمود دعایی اهداء شد.
حجت الاسلام سید محمود دعایی ـ سرپرست موسسه اطلاعات ـ پس از دریافت نشان فرهنگ، سخنان خود در این مراسم را اینگونه آغاز كرد: «اللهم مولای كَم من قبیح سترته، و كم من عثار وقیته، و كم من ثناءٍ جمیلٍ لستُ أهلاً له نشرته: خدایا! ای سرور من، چه بسیار زشتی‌های مرا پوشاندی، و چه بسیار لغزشی كه مرا از آن نگه داشتی، و چه بسیار ستایشی كه شایسته‌اش نبودم و تو آن را گستردی.
نیكی پیر مغان بین كه چو ما بدمستان/آنچه كردیم به چشم كرمش زیبا بود»
او ادامه داد: واقعاً چگونه شكر این نعمت گزارم؟ نعمت خدای دانای پرده‌پوش و نعمت دوستان خطابخشِ جرم‌پوش؛ دوستان عزیزی كه با وجود انبوه دانشوران و كارآفرینان و دانایان، به سراغ این خدمتكار كوچك آمده‌اند و به‌رغم كناره جُستن من، بر بزرگواری خود اصرار ورزیده‌اند. انكار من از این روی بود كه: «نخلبندی دانم، ولی نه در بُستان؛ و شاهدی فروشم، ولی نه در كنعان!»
سرپرست موسسه اطلاعات یادآور شد: خرسندم كه جایزه امین‌الضرب، به یاد و نام آن مردِ بزرگِ صنعتگرِ خلاقِ میهن‌دوست اینك پنج سال است كه به صنعتگران نواندیش و خدوم اهدا می‌شود تا نمادِ كوچكی از قدرشناسی و حق‌شناسی اتاق بازرگانی ـ به نمایندگی از مردم ـ از كارآفرینان باشد. ای كاش این ایده از ابتدای انقلاب اجرا می‌شد تا بسیاری از كارآفرینان مؤمن و مردم‌دوست، با دلگرمی و پشتگرمی به فعالیت و كارآفرینی و رونق كسب‌وكار ادامه می‌دادند؛ كسانی كه پس از انقلاب، كشور و انقلاب به ایده‌های خلاقانه‌شان نیاز وافر داشت و غمگنانه بر اثر چپ‌روی‌ها و كژاندیشی‌های پاره‌ای، رخصت ادامه كار نیافتند و مجبور به جلای وطن شدند و شَمِّ كارآفرینی و ذهن خلاقشان نصیب بیگانگان شد.
وی افزود: چنانچه بینش نرم و جنبش گرمی كه امروز پاره‌ای از دلسوزان كشور و انقلاب را بر آن داشته تا كارآفرینان را قدر بدانند و بر صدر نشانند از آغاز می‌بود، اینك چه بسا در نقطه‌ای رفیع‌تر ایستاده بودیم و اوضاع اقتصاد و كسب‌وكار و معیشت مردمان نجیب این سرزمین، در تقویم روزگار به از این بود كه هست. خوشبختانه جامعه و بیش از آن، مسئولانِ دست‌اندركار كشور به این حد از آگاهی رسیده‌اند كه اهمیت كارفرما و كارآفرین اگر از كارگر بیشتر نباشد، كمتر نیست و دیگر نباید و از اول هم نمی‌بایست از دریچة تنگی به این مقوله نگریست.
وی سپس گفت: بزرگان مجلس به این آیه توجه دارند: «لیسَ للانسانَ الا ما سَعی»؛ یعنی «سعی نابُرده در این راه، به جایی نرسی». آیه بسیار مهمی است در ارج نهادن به كار كه باید سرلوحه خویش قرار دهیم؛ اما از آن مهمتر، رفتار پیامبر اكرم(ص) است در بوسیدن دست كارگر؛ و از آن هم مهمتر، اینكه عرق كارگر را همتراز خون شهید به شمار آوردند؛ و باز مهمتر، این است كه امیرالمؤمنین(ع) چه در زمان حیات مبارك پیامبر و چه بعد از آن، بسیار مواقع كارگری می‌كردند. آنقدر برای باغهای مردم مدینه آبكشی كردند كه فرمود: «جای طناب بر سینه‌ام خط انداخت» و آنقدر غبار بر وجود نازنینش نشست كه پیامبر اكرم او را به «ابوتراب» ملقب فرمودند، یعنی خاك‌آلود.
گرچه خاك‌آلودِ فقرم، شرم باد از همتم / گر به آبِ چشمه خورشید، دامن تر كنم!
حجت الاسلام دعایی با بیان اینكه اگر كار كردن مهم است و اگر كارگر جایگاه والایی دارد، كارآفرینی باید باشد كه چرخه كار را راه بیندازد، اظهار كرد: پس درود می‌فرستم به بانیان این مجلس كه قدر كارآفرینان را می‌دانند و گرامی می‌دارند یاد مرحوم حاج امین‌الضرب را كه برپایی این محفل هم از بركات وجود اوست كه «اتاق تجارت تهران» را بنیان گذاشت و با اینكه تاجر و تاجرزاده بود، به همین اكتفا نكرد كه «امین‌التّجار» و «معین‌التجار» و «وكیل‌التجار» باشد، بلكه چون زمانه را می‌شناخت، دریافت كار ایران با تجارت و داد و ستدِ تنها پیش نمی‌رود و در كنار رونق تجاری، باید به قول امروزی‌ها، «رونقِ تولید» را هم درنظر گرفت. و لازمة این كار، یكی داشتن سواد و تخصص است، دیگری تشخیص نیاز و استعداد كشور، و سوم برقراری ارتباطات مناسب داخلی و خارجی. این است كه می‌بینیم چندین كار نوآورانه كرد؛ از قبیل: تأسیس راه‌آهن، بنیان صنعت برق، صنعتی كردن تولید ابریشم و موارد دیگری كه شما بهتر می‌دانید و برای شما از این حرفها زدن، به این می‌ماند كه شما مس به كرمان ما بیاورید!
سرپرست موسسه اطلاعات درباره ی دوران زندگی اش یادآور شد: حقیقت این است كه من از جانب پدری، واعظم و از جانب مادری، كارگر. مادرم پس از جدایی، كارگر كارخانه ریسندگی كرمان بود و از همان‌جا بازنشسته شد و من با نان دستاورد كارگری او بزرگ شدم و طعم مشقت و رنج را با گوشت و پوستم درك كردم و البته در كنارش، طعم شیرین استغنا و غرورِ بی‌نیازی و سربلندی را هم چشیدم. این است كه اگرچه به اقتضای شش دوره نمایندگی مردم شریف تهران در مجلس و چهار دهه اداره یك نهاد فرهنگی، می‌بایست با مدیران بسیاری در مؤسسه اطلاعات و بیرون از آن سروكار می‌داشتم، اما در درونْ با فرودستان بودم و كوشیدم به روحیه كارگریِ مادرم وفادار باشم و «فرودستان» را «فرومایه» نپندارم و قدرشان را بدانم.
وی درباره ی وضعیت اقتصادی موسسه اطلاعات نیز یادآور شد: خدا را شكر می‌كنم در دوره‌ای كه رونق اقتصادی بیشتر بود، مؤسسه اطلاعات توانست به یُمن مدیران و همراهی و همدلی كاركنانش، برای صدها تن از همكاران، خانه‌های آبرومندی بسازد و امیدواریم با رونق گرفتن دوباره اقتصاد، بتوانیم باز چنین كنیم. اما مسئولیت اصلی ما در عرصة فرهنگ است. «روزنامه اطلاعات»، مجلات «اطلاعات هفتگی»، «اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی»، «اطلاعات حكمت و معرفت»، «اطلاعات فرانسه» (روو دو تهران) و تا چندی پیش «دنیای ورزش»، «اطلاعات بین‌الملل» و «جوانان»، محصول كار دوستان ما در این عرصه است. و به اینها بیفزایید «انتشارات اطلاعات» و «انتشارات سپیده» را كه به یاری خدا تا چند وقت دیگر هزارمین عنوان كتاب را هم در دسترس علاقه‌مندان خواهند گذاشت. و برای شادی «اهل كتاب» به عرض می‌رسانم كه به‌رغم كم‌خوانیِ عمومی، برخی كتاب های ما با وجود حجم زیادشان، مكرر چاپ شده است؛ برای مثال «شرح مثنوی معنوی» در مجموع بیش از 210 بار، «شرح و تتفسیر قانون اساسی» 60 بار، «فضیلت‌های فراموش‌شده» 55 بار، «خاطرات فردوست» در دو گونه چاپ، 68 بار و كتاب‌های دیگر با چاپهای بیش از 30 بار و 20 بار و بسیاری از آثارشان برنده جایزه كتاب سال شدند.
اگر دوستان هر انتقادی به شیوه كار حرفه‌ای ما داشته باشند، با دل و جان می‌پذیریم و به دیده منّت داریم. من به عهدی كه با امام و رهبری بستم، وفادارم و هرگز نخواستم و تا جایی كه توانستم، نگذاشتم كه كسی در مؤسسه، از موازین اخلاقی عبور كند و با جار و جنجال و خدای ناكرده هتك حرمت و یا درج مطلبی نادرست، چارچوب ارزش‌های دینی و ملی و منافع عمومی را نادیده بگیرد.
دعایی در پایان سخنانش گفت: از شما چه پنهان و به قول همشهری عزیزم آقای مرادی كرمانی: «شما كه غریبه نیستید»، عهدی نیز با صاحب این لباس بسته‌ام كه تا در این زی هستم، از هیچ دولت و دستگاهی حقوق نگیرم و همچنان طلبه بمانم و با شهریه طلبگی سر كنم. شرطم با مرحوم امام (ره) در قبول سفارت عراق، همین بود كه بحمدالله تا امروز در هر سمتی كه بوده‌ام تداوم یافته است و اكنون مقام معظم رهبری شهریه طلبگی‌ام را ماهیانه مرحمت می‌كنند.
سرپرست موسسه اطلاعات افزود: اگر اطلاعات آبرویی در میان اهل فرهنگ و میهن‌دوستان و اخلاق‌مداران دارد، از لطف خداست و همكاری صادقانه و مخلصانه خوانندگان و دوستان عزیزم در مؤسسه، كه امروز من به نمایندگی از آنها در محضرتان شرفیاب شده‌ام. همانان كه به گفته ابوسعید ابوالخیر:
اندر ره فقر، دیده نادیده كنند / هرچْ آن نه حدیث توست، نشنیده كنند
خاك درِ آن باش كه شاهان جهان / خاك قدمش چو سُرمه در دیده كنند
