جواد معروفی (زادهٔ 15 مرداد 1291 در تهران – درگذشتهٔ 16 آذر 1372 در تهران)، آهنگساز و تنظیم كننده اركستر گلهای رنگارنگ و نوازنده پیانو اهل ایران بود. او فرزند استاد موسی معروفی نوازنده تار بود.
وی در چهارده سالگی در دوره ای كه وزیری مدیرهـنرستان موسیقی بود، به آنجا رفـت و به تحصیل مشغول شد. به پیانو روی آورد و نزد خانم تاتیانا خاراطیان به یادگـیری تكـنیك نوازندگی پیانوی كلاسیك مشغول شد.
اتودها و پرلودهای شوپن، سوناتهای موتسارت، بتهوون، شوبرت و فـوگ های باخ را با مهارت می نواخت. در كنارموسیقی كلاسیك، موسیقی ایرانی را هـم ادامه داد و تحصیلات موسیقی را نزد عـلی نقی وزیری كامل كرد.
ازدواج و ورود به عرصه حرفه ای
در هجده سالگی با "شـمس زمان" ازدواج كـرد كه حاصل این ازدواج چهـار فــرزند به نامهای منوچهر ؛ شكوه زمان ( گـیتی ) ؛ ژیلا و فرهاد بود.
درسال 1312 ،زمانی كه بیست و یك سال بیشتر نداشت، به دلیل استعداد شگـرفـش در موسیقی به استخـدام وزارت فـرهـنگ وقـت در آمد و معـلم موسیقی مدارس تهران شد و به آموزش سلفـژ و دیكته موسیقی در هـنرستان پرداخت.
از بدو تاسیس رادیو در سال 1319 در آنجا هـم مشغول بكار شد .با وجود آنكه در آن موقع سنی نداشت ولی هـم نوازنده پیانو و هـم رهـبر اركستر شماره یك بود .
در اولین اركستر رادیو نوازنده هایی همچون صبا، حبیب سماعی، حسین تهرانی، مرتضی نی داوود و استاد معروفی حضور داشتند .
از سال 1332 به سرپرستی موسیقی رادیو منصوب شد و هـمزمان با آن به عـضویت شورای عـالی موسیقی نیز در آمد. معـروفی هـمچنین رهـبر اركستر شماره یك و رهـبر اركستر بزرگ گـلها بود. او تنظیم آهنگ های شیدا، عارف، ركن الدین خان و درویش خان و بسیاری دیگـر از آهـنگسازان معـروف ایرانی را به عـهـده داشت.
ترانه های خیام
او در نواختن پیانو برای موسیقی ایرانی، از روش مشیر هـمایون بیشتر از مرتضی محجوبی اقـتباس می كرد. اما شیوه ای ویژه و یكتا داشت كه تكـنیك در آن آشكار بود. معـروفی بیش از چهل سال سابقـه فعالیت در زمینه آهـنگسازی دارد.
معـروفی و پدرش نخستین كسانی محسوب می شوند كه قـطعاتی در دامنه موسیقی ایرانی برای پیانو ساخته و تنظیم كرده اند. اولین قـطعه ای كه مـعروفی ساخت "ترانه های خیام" بر اساس رباعـیات خیام بود كه در سال 1315 اجرا شد.
از جمله خدمات فـرهـنگی و آموزشی استاد می توان به سال های تدریسش در دانشگاه تهران اشاره كرد. در آن زمان روش ساخت آهـنگ و فرم های اصیل موسیقی را تدریس می كرد.
جواد معروفی فردی فروتن، خوش مشرب و صمیمی بود. شاید بتوان گفت از جمله كسانی بود كه درطول عمرهنری خود سعی وافری درآشتی موسیقی سنتی و غربی داشت.
استاد معروفی در سال های تدریسش در هنرستان موسیقی و دانشگاه تهران شاگردان بنامی همچون اردشیر روحانی، افلیا پرتو، انوشیروان روحانی، مهین زرین پنجه و … را تربیت كرد.
جواد معـروفی در بامداد روز سه شنبه شانزدهـم آذر ماه هـزار و سیصد و هـفـتاد و دو در تهران در گـذشت. و پیكر او در قطعه هنرمندان بهشت زهرا تهران به خاك سپرده شده است.
