«بشنو ز مثنوی» عنوان یكی از تازهترین آثار موسیقایی است كه در حوزه موسیقی ردیف دستگاهی ایران پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
آلبوم موسیقی «بشنو ز مثنوی» به همت رامین بحیرایی خواننده، نوازنده و آهنگساز موسیقی ایرانی با همراهی تعدادی از نوازندگان شناخته شده پیش روی مخاطبان قرار گرفت.
مسعود نجفی نوازنده سنتور، حمیدرضا آفریده نوازنده قیچك، سجاد پورقناد نوازنده سه تار، مجید یحیی نژاد نوازنده عود، علیرضا دریایی نوازنده كمانچه، پانید مجاهدنیا نوازنده تار، حنانه سعیدی نوازنده قانون، سجاد محرابی نوازنده تنبور و نی بم، علی نجفی ملكی نوازنده نی، پیام بحیرایی نوازنده طرب، سیاوش عبدی نوازنده تمبك، دف و دایره گروه نوازندگان این آلبوم را تشكیل میدهند.
رامین بحیرایی درباره این اثر نوشته است: در ردیف موسیقی ایرانی گوشههایی وجود دارند كه قابلیت اجرا در چند دستگاه را دارند. از آن میان میتوان به گوشه مثنوی اشاره كرد كه میشود آن را در تمام دشتگاه ها و آوازهای ردیف موسیقی ایران اجرا كرد و خواندن آن معمولاً در بخشهای پایانی دستگاه و آواز بسیار مرسوم است. مثنوی گوشهای ریتمیك با ضرباهنگ تقریباً مشخصی است كه این ضرباهنگ را از وزن شعر كه غالباً بر پایه اوزان عرضوی رمل مسدس محذوف (فاعلاتن فاعلاتن فاعلن) و نیز رمل مثمن محذوف (فاعلانن فاعلانن فاعلانن فاعلن) است، به ارث میبرد.
به طور معمول و در بسیاری از موارد اشعار گوشه مثنوی از مثنوی معنوی مولانا انتخاب میشوند ولی اشعار دیگر شاعران كه دارای همین الگوی وزنی باشند، نیز قابل استفاده برای خوانش مثنوی هستند.
مثنوی را میتوان عصاره و خلاصهای از گوشههای اصلی هر دستگاه نامید كه به طور معمول گوشهها به تدریج از پرده درآمد تا اوج و سپس فرود اجرا میشوند كه شنونده را به سیری كوتاه و تقریباً كامل در دستگاه مورد نظر سوق میدهند. با این مزیت كه بستر ریتمیك مثنوی، جنبه شنیداری آن را جذابتر میكند.
این مجموعه دربرگیرنده 10 آواز مثنوی است كه شامل اجرای گوشه مثنوی در تمامی آوازها و دستگاههای موسیقی ایرانی شامل خوانش مثنوی در آن میشوند و تنها به دلیل جلوگیری از تكرار حالات و ملودیها، از بین مثنوی مخالف سه گاه و چهارگاه، مثنوی مخالف سه گاه اجرا شده است.
در این اثر سعی بر آن بوده است كه با استفاده از فضاهای متفاوت ساز و آواز در هر مثنوی و استفاده از تمامی سازهای استاندارد و رایج در موسیقی ایرانی و در نهایت اضافه كردن یك ترانه كوتاه در انتهای هر آواز، تجربه فضایی متفاوت با شنونده به اشتراك گذاشته شود. همچنین با استفاده از گنجینه غنی شعر و ادبیات پارسی و به دلیل جلوگیری از تكرار اشعار شناخته شده، سعی شده است از اشعاری كه كمتر مثنوی روی آنها خوانده شده، استفاده شد.
منبع: مهر