«امیر گلها»؛ نگاهی نو به زندگی و شخصیت امام علی(ع)

درست است كه موضوع پژوهش «امیر گلها»، نوشته حسین سیدی، زندگی و سیره امام علی (ع) است اما اگر حدیث و روایتی درباره­ ایشان وجود داشته كه می­‌تواند آن بحث را تكمیل كند، به متن الصاق شده است

1399/05/15
|
12:59

نرگس روزبهانی از نویسندگان جوان كشور، در آستانه روز عید غدیر خم در یادداشتی به معرفی ویژگی‌های كتاب «امیر گلها» پرداخته است. این اثر جلد دوم از مجموعه چهارده جلدی «سیره كاربردی چهارده ‌معصوم(ع)» یا «سبك زندگی معصومین(ع)» است كه به زندگی و سیره امام علی (ع) می‌پردازد و كاندیدای جایزه كتاب سال ولایت شد.

در این مجموعه سعی می‌شود مسائل مختلف زندگی از دیدگاه اهل بیت(ع) بیان شود و هدف این مجموعه پاسخ به این سؤال است كه در روزگار امروز و برای انسان قرن بیست‌ویكم چگونه اهل بیت(ع) می‌توانند الگو باشند و چگونه آنها می‌توانند گرهی از زندگی مردم باز كنند. یادداشت روزبهانی كه در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار گرفته، به این شرح است:

از دیرباز هدیه دادن در عید بزرگ شیعیان مرسوم و محترم بوده است كه در این میان هدیه دادن كتاب به عنوان یك سنت پسندیده شناخته می‌شود. اگر برای این روز به دنبال كتاب مناسبی هستید، «امیر گل­ها» كاری از «نشر معارف» گزینه­ مباركی است. كتابی همه­‌خوان و همه­‌فهم كه برای هر سن و سلیقه­‌ای پیشنهاد می­‌شود. این كتاب 322 صفحه­‌ای در نوبت اول 1396 به چاپ رسیده است.

«امیر گل­ها» به قلم حسین سیدی، رویكردی تازه به تألیف كتاب شخصیت‌شناسی دینی داشته است. به تعبیری در دنیای مدرن و صنعتی امروز كه افراد گرفتار كم‌حوصلگی شده­‌اند، این كتاب راهنمای خوبی برای مطالعه سریع و آسان است. هنر سیدی در یافتن كلید واژه­‌هاست. او برچسب­‌هایی ریز و جزئی را از زندگی امام(ع) در منابع شیعه و اهل سنت یافته و بدان پرداخته است.

كتاب دربردارنده سخنانی از سرسخت‌­ترین مخالفان امامت و ولایت امام علی(ع) است؛ سخنانی كه نشان می­‌دهد این افراد چگونه به امیرالمومنین(ع) و عدالت و حقانیت ایشان اعتقاد داشته‌اند. بخشی از كتاب نیز به سخنانه خلفای سه‌گانه درباره امام علی(ع) اختصاص دارد. به عنوان نمونه، در بخشی از این كتاب به نقل از خلیفه دوم می‌خوانیم: اگر مردمان برعشق علی بن ابی طالب گرد هم می­‌آمدند، آفریدگار آتش دوزخ را نمی‌­آفرید؛ (زیرا علاقه آنان به علی آنان را به كارهای نیك وامی­‌داشت و از كارهای زشت باز می‌­داشت.)(ص17)»

این كتاب در چهار فصل تهیه شده است كه پیش از آن فهرست و در نهایت كتابنامه‌­ای به عربی و فارسی قرار دارد. فصل اول با عنوان «خویشتن» به «سیمای ظاهری» و «سیمای باطنی» تقسیم می­‌شود. فصل دوم «خداوند» است كه در آن درباره­ اخلاص، ایمان و دین باوری ایشان سخن به میان می­‌آورد.

فصل دوم بابی بر شرح اعتقادات و دریای معارف اعتقادی حضرت امیر(ع) است. فهمی كه موجب شد در عمل به شرایع دین عاشق و مشتاق باشد. فصل سوم «دیگران» نام دارد كه ایشان را در تعامل با اجتماع و محیط نشان می­‌دهد؛ چه در مسند قدرت و مسئولیت و چه در زندگی شخصی به عنوان فرد در اجتماع. فصل چهارم «طبیعت» نام دارد كه در حقیقت علم ایشان را از درك حقایق این كره خاكی بازگو می‌كند؛ علمی كه دلیل بعثت پیامبر(ص) و امامت ائمه(ع) نبود، اما می­‌تواند دال بر حقانیت ایشان باشد.

نحوه چینش برچسب­‌ها به گونه­‌ای است كه هر كلیدواژه و توضیحش به تنهایی مطلبی مجزا است. در واقع مطالب بی­‌نیاز از هم هستند و مخاطب ناچار به پیوسته‌خوانی نیست. كتاب به شما این قابلیت را داده است كه از آن به نحو پژوهشی نیز بهره ببرید. منابع جامع و كامل كار به اندازه­­‌ای است كه برای یك پژوهش كافی و وافی به شما منبع جهت ارجاع می­‌دهد. از آن­جایی كه برای هر عنوان به ریزترین موضوع پرداخته شده است، تلاش شده كه در آن عنوان تمام احادیث ذیل آن جمع‌آوری شود. بر این اساس می­‌توانیم بگوییم كه اثر الگویی بی­‌بدیل در طبقه‌بندی و دسته‌بندی احادیث است.

همان­طور كه گفتیم در این اثر كلید واژه­‌ها جزئی ارائه شده است؛ مثلاً گفته نشده صفات ظاهری، بلكه به مصادیق آن اشاره شده است. به عنوان نمونه گفته­‌اند: «مو: در دوران نوجوانی مویش بسیار بود تا بدان­جا كه آن را می­‌بافت...»، «ابرو:ابروانی نازك و بلند داشت»، «چشم: چشمانی درشت، مشكی، متمایل به رنگ میشی یا عسلی و نگاهی نافذ داشت.(ص24)» و...
پژوهشگریِ نویسنده و ذهن جویای او باعث شده تا هر مطلب در كتاب به غایت تكمیل شود. درست است كه موضوع پژوهش او حضرت امیر(ع) بوده اما اگر حدیث و روایتی درباره­ ایشان وجود داشته كه می­‌تواند آن بحث را تكمیل كند، به متن الصاق شده است. به عنوان مثال نویسنده در بابی كه پوشش و لباس امام علی(ع) را توضیح می­‌دهد، ماجرای شخصی را كه در باب قیاس لباس امام صادق(ع) با امیرالمومنین(ع) تشكیك وارد كرد، آورده است؛ زیرا اگر كلام امام صادق(ع) در پاسخ به این بحث خوانده نشود، ممكن است از سیره حضرت علی(ع) در خصوص لباس پوشیدن برداشت غلط و نادرست شود.

در پایان باید گفت كه طرح جلد كتاب نیز یكی دیگر از مزیت‌های آن به شمار می‌آید؛ انتخاب رنگ سبز و باغ گلی كه نام كتاب را یادآوری می‌­كند. تعمد در سادگی طرح، دلیلی بر محدود نبودن طبقه سنی و فكری مخاطب است.

در بخشی از این كتاب می­‌خوانیم: «حضرت روزی گریست. علت گریه را پرسیدند. فرمود: هفت روز است مهمان برایم نیامده است. می‌ترسم(كاری كرده باشم) كه پروردگار(با نفرستادن مهمان) به من توهین كرده باشد. مهمان‌پذیری را آن­چنان ارج می­‌نهاد كه می­‌فرمود:«هیچ مؤمنی نیست كه زمزمه­ مهمان را می­‌شنود و خوشحال می­‌شود جز آنكه گناهانش بخشیده می­‌گردد. احترام به مهمان را از جوانمردی و مكارم اخلاق می‌دانست. باور داشت غذا خوردن سبب تقویت بدن و غذا دادن باعث تقویت روح است. پذیرایی از میهمان را یكی از سه كار محبوبش برمی‌‌شمرد. اگر برای خانواده‌­ای ناگواری رخ می­‌داد، می‌­فرمود برایشان غذا بفرستند.»(ص265)

نشر معارف كتاب «امیر گلها» را به قیمت 25 هزار تومان منتشر كرده است.
منبع: تسنیم

دسترسی سریع