فرزن خانجانی افشار كارشناس مجری برنامه جام جهان نما با دكتر محمد غلامرضایی استاد دانشكده ی ادبیات دانشگاه شهید بهشتی درباره ی شعر حافظ و دلایل اقبال مردم به حافظ و اشعار او گفتگو كرد .
به مناسبت بیستم مهر ماه روز بزرگداشت حافظ ، برنامه ی جام جهان نما از ساعت 15:45 تا 16:30 از رادیو فرهنگ پخش می شود .
فرزان خانجانی افشار كارشناس مجری برنامه جام جهان نما با دكتر محمد غلامرضایی استاد دانشكده ی ادبیات دانشگاه شهید بهشتی درباره ی شعر حافظ و دلایل اقبال مردم به حافظ و اشعار او گفتگو كرد .
در آغاز بحث فرزاد افشار با ذكر مقدمه ای درباره ی اقبال عوام و خواص مردم به شعر حافظ درباره دلایل این استقبال از دكتر غلامرضایی سوال كرد .
دكتر محمد غلامرضایی در این باره گفت : به نظر بنده چرخیدن كفه ی پسند اجتماعی از سعدی به سوی حافظ به اوضاع و احوال اجتماعی و سیاسی بستگی دارد . زیرا آن مقدار كه حافظ به مسائل اجتماعی و سیاسی عصر خود توجه كرده و آن میزان كه اوضاع و احوال اجتماعی زمان حافظ در شعرش بازتاب دارد در غزل سعدی شاهد این بازتاب نیستیم .
دكتر غلامرضایی اظهار داشت : سعدی بیشتر بیانگر احساسات عاطفی و عاشقانه ی شخصی است كه در بخشی از غزل هایش با نوعی برداشت عرفانی به هم در می آمیزد اما این ویژگی كه در شعر حافظ هم هست با اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی زمان او در آمیخته می شود زیرا همان طور كه می دانیم عصر حافظ از نظر تاریخی در جامعه ی ایران عصر سیاهی است زیرا حافظ با دوره ی مغولان معاصر بوده و در منطقه ای كه او ساكن بوده درگیری های زیادی انجام می شده و تمام این مسائل در شعر حافظ نمود پیدا كرده و این تفاوت میان شعر حافظ و سعدی مشهود است .
دكتر غلامرضایی در ادامه به عامل فرهنگی و سبك و زبان شعر حافظ اشاره داشت و گفت : حافظ یكی از 4 شاعر برجسته ی فارسی زبان است كه از نظر موضوع ، زبان، تاثیر اجتماعی و سیاسی و فرهنگی بسیار برجسته است . یكی دیگر از ویژگی های شعر حافظ اشراف بر ادب و فارسی پیش از دوره ی خود است . دكتر غلامرضایی شعر حافظ را از نظر لفظ و ادب و معنی گلچینی از اشعار پیش از زمان خود دانست و گفت : حافظ در تركیب و تالیف الفاظ با یكدیگر هنر خاصی دارد و تالیف الفاظ در شعر حافظ بسیار مهم است گوییی حافظ الفاظ را انتخاب كرده و در كنار هم قرار می دهد .
دكتر غلامرضایی با تشبیه شعر حافظ به هنر مینیاتور گفت : همانطور كه در مینیاتور خطوط باریك و ظریف و رنگهای خاص میبینیم و مینیاتور كار این خطوط را با هم تركیب می كند و تصویر هنری پدید می آید ، حافظ هم در شعر همین كار را می كند . در شعر حافظ اگر بخواهیم یك واژه را با واژه ای دیگر كه هم وزن و هم بند است عوض كنیم تناسب شعر به هم میریزد و این هنر شاعران بزرگ است كه این هنر در شعر حافظ به اوج خود می رسد .
دكتر محمد غلامرضایی استاد دانشكده ی ادبیات دانشگاه شهید بهشتی در پایان گفت :
امروز با تحولات صنعتی و زندگی شهری با مسائلی مواجه هستیم كه باعث می شود انسان به جای اینكه در وجود خود تامل كند و متوجه ذوق و نیازهای شخصی خود باشد به مسائل دیگری توجه كند . در این جوامع نوعی بی تعادلی بین روان و جسم ایجاد می شود و یكی از راههای ایجاد تعادل ترویج شعر فارسی و اشعار شاعرانی چون حافظ و سعدی و مولانا است كه این اشعار می توانند آرام آرام و در گذر زمان انسانها را متوجه ذوق و روان خود كرده و با خواندن این اشعار نیازهای روحی و روانی آنها را برآورده كند .
