دكتر امیر عباس علی زمانی استاد فلسفه دانشگاه تهران درباره ی مفاهیم خوشبختی با یاسر هدایتی كارشناس مجری برنامه ی كیمیا گفتگو كرد .این استاد فلسفه با اشاره به رساله ی سقراط و گرگیاس گفت :" خوشبختی چیزی نیست جز تحقق آرزوها و اهداف » .
مفهوم خوشبختی چیست ؟
آیا ما خوشبختیم ؟خوشبختی وابسته به چیست ؟ چه هیجاناتی توامان خوشبختی است ؟ و معنای زندگی چیست ؟
دكتر امیر عباس علی زمانی استاد فلسفه دانشگاه تهران درباره ی مفاهیم خوشبختی با یاسر هدایتی كارشناس مجری برنامه ی كیمیا گفتگو كرد .
این استاد فلسفه در باب خوشبختی گفت : همه ی افراد در آرزوی خوشبختی هستند . به قول مولانا :
همه مهمان خوان تواند لیك این بنده زاده مهمان تر
در حقیقت همه دوست دارند خوشبخت باشند . در ادبیات عامه و عرفی خوشبختی معنایی دارد . تعریف خوشبختی از منظر افراد مختلف متفاوت است به عنوان مثال پدر و مادرها آرزو دارند فرزندانشان تحصیل كنند ، شغل مناسب داشته باشند و زندگی مناسب تشكیل دهند واز منظر والدین اینها مصادیق خوشبختی برای فرزندانشان است . اما از این تعاریه عامیانه كه بگذریم در بررسی گفتگوی سقراط و گرگیاس میبینیم همین تعاریف عامیانه فرمول بندی می شود و خوشبختی اینگونه تعریف می شود :
" خوشبختی چیزی نیست جز تحقق آرزوها و اهداف » . در واقع زندگی تلاشی است برای تحقق اهداف و آرزوها و به هر میزان كه اهداف و امیال ما تحقق پیدا می كند ما خوشبخت هستیم . اما مسئله ای كه در اینجا به وجود می آید بحث لذت است . در این مورد دو مبحث مطرح می شود . بحث میل و بحث ارضاء میل .
دكتر علی زمانی در ادامه گفت : ظاهرا در این نظریه دو روایت وجود دارد . در یك روایت آنچه مهم است لذت می باشد و خوشبختی چندان مهم نیست .
در رساله ی گرگیاس یكی از صاحبنظران لذت را مهم میداند و بعد ها هاپز نیز لذت را مهم می داند . كانت معتقد است كه چیزی به نام خوشبختی وجود ندارد و خوشبختی مستلزم نگاه كلی به زندگی است و باید زندگی به طور كامل ارزیابی شود . در رساله ی ارسطو فردی خوشبخت تلقی می شود كه كل زندگی فرد خوب باشد و انسان خود حس خوبی از این خوشبختی داشته باشد در حقیقت خوشبختی امری جزیی نیست . در رساله معروف ارسطو « اخلاق نیكو ماخسی » نقل شده : تا زمانیكه زندگی انسان به پایان نرسد نمیتوان قضاوت كرد كه فرد خوشبخت بوده یا نه ؟ و خوشبختی به كلیت زندگی انسان تعلق می گیرد .
در دیدگاه اسلامی نیز فلاح و رستگاری زمانی است كه انسان به رستگاری نهایی برسد .
دكتر علی زمانی استاد فلسفه ی دانشگاه تهران درباره ی خوشبختی در زندگی گفت : برخی صاحبنظران لذت را لازمه خوشبختی می دانند . اما آیا انسان خوشبخت لزوما شاد است ؟ به نظر بنده انسان خوشبخت لزما شاد است اما آنچه مطرح می شود این سوال است تا چه اندازه باید لذت برد ؟
یاسر هدایتی كارشناس مجری برنامه در ادامه ی بحث با اشاره به رساله ی گرگیاس گفت : در مقابل این رویكرد در تاریخ اندیشه صف آرایی هایی شده و در رساله ی « اخلاق نیكو ماخسی » ارسطو خوشبختی به مثابه ی سعادت معرفی می شود .
دكتر امیر عباس علی زمانی درباره نظریه ارضاء میل گفت : اینكه كدام امیال و در چه سطحی ارضاء شوند ؟ حائز اهمیت است . اما مسئله مهم تر این است كه آیا خوشبختی تنها امر مهم برای زندگی است و چیزهای مهم تری از خوشبختی در زندگی وجود دارد یا خیر؟
فیلسوفان اخلاق بیشتر به این مبحث می پردازند كه كدام خوشبختی بایسته و سزاوارتر است ؟
در بحث معنای زندگی ، خوشبختی یكی از عناصر زندگی است و زندگی معنا پیدا میكند كه اخلاقی نیز باشد در حقیقت خوشبختی زیباست اما این خوشبختی در كنار اخلاق زیبا خواهد شد . اما برخی افراد در مسئله ی خوشبختی و اخلاقی زیستن تعارضاتی دارند . با این تعارض ها چه باید كرد ؟
یكی از مولفه های معنا آزادی است . برای كسب آزادی گاهی باید آرامش را از دست داد . اینها تعارض هایی است كه وجود دارد . اما آیا خوشبختی با مولفه هایی چون آزادی و آگاهی قابل جكع است ؟
لازم است هر فرد این مباحث را در خود واكاوی كند و به این پرسش ها پاسخ دهد . در حقیقت خوشبختی از تعریف ذهنی باید خارج شده و در هر فرد نماد بیرونی هم داشته باشد . به اینگونه كه پساز گرفتن تست هایی از نوع روان شناختی نتیجه به گونه ای باشد كه نماینگر حس خوشبختی در فرد باشد .
