رئیس موسسه فرهنگی اكو میگوید: با تامین صلح و امنیت و با بهرهگیری از آموزههای شاهنامه میتوانیم شكوفایی و احیای مجدد جاده ابریشم را شاهد باشیم.
محمدمهدی مظاهری كه در «همایش بینامللی شاهنامه در گذرگاه جاده ابریشم» در مشهد سخن میگفت، اظهار كرد: حضور در رویداد فرهنگی «شاهنامه در گذرگاه ابریشم» در جوار بارگاه ملكوتی امام فرهنگ و دانش امامرضا(ع) در حضور مهمانان خارجی و ادیبان فرصت مغتنمی است تا نكاتی را هر چند خلاصه مطرح كنیم.
او افزود: گسترش زبان فارسی به عنوان حامل فرهنگ ایرانی یكی از مولفههای راه ابریشم است. یكی از مولفههای راه ابریشم، كاروان درازآهنگ شعر و داستان است كه از گذرگاه چندهزارساله زمان میگذرد، گذشته را به آینده پیوند میدهد و پندهای گرانمایهای از نیاكان برای فرزندان پاكگوهر و نیكاندیش به همراه دارد كه پرتو روشن آن تیرگیها را میشكند و راه پیش روی آیندگان را فروغ میبخشد؛ این فرایند به برخورد تمدنها میانجامد و منجر به افزایش همكاری در روابط بینالملل نیز میشود.
رئیس موسسه فرهنگی اكو ادامه داد: از میان مفاخر فرهنگی و تمدنی منطقه بزرگ اكو، «حكیم ابوالقاسم فردوسی» در گستره فرهنگ و زبان در شمار پرآوازترین حماسهسرایان جهان جایگاهی والا دارد. او با سرودن شاهنامه در سه بخش اساطیری، پهلوانی و حماسی سرگذشت قوم ایرانی را بیان میكند، هویت ملی و تاریخی ایران را سندیت میبخشد و افكار، فرهنگ، آداب، روحیات و خلقیات آنها را به تصویر میكشد؛ او حیات فرهنگی ایران را احیا میكند و زبان فارسی را از افول میرهاند.
مظاهری خاطرنشان كرد: كانون اصلی اشعار فردوسی تمام قلمرو زبان فارسی یعنی ایران، تاجیكستان و افغانستان را دربر میگیرد و تابش اشعه آن از مرزهای ایران چون شبه قاره هند، قفقاز، ماورای قفقاز و اغلب سرزمینهای تركزبان فراتر میرود و آنها را روشنی میبخشد.
او در ادامه بیان كرد: شاهنامه در ایجاد پیوند فرهنگی میان ایران و كشورهای منطقه آسیای مركزی، مردم افغانستان، تركمنستان، ازبكستان، شهرهای سمرقند، بخارا و برخی از مردم قزاقستان از نقش و جایگاه بسیار موثری برخوردار است و یكی از منابع مهم برای درك روابط بین ایران باستان و چین و تاثیر روابط است.
رئیس موسسه فرهنگی اكو گفت: فردوسی هزار سال پیش از پارچه زربفتی سخن میگوید كه از رم آمده و ابریشم آن متعلق به چین بوده، به همین ترتیب ایران را حلقه پیوند این دو منطقه اعلام میكند. بیشك زبان بینالمللی بازرگانان و به عبارتی زبان ویژه جاده ابریشم زبان فارسی است.
مظاهری اظهار كرد: راه ابریشم نمادی از گفتوگوی درون تمدنی، جزء میراث فرهنگی مشترك ما و كشورهای منطقه است و با ثبت جهانی آن به عنوان میراث مشترك بشریت میتوان از این نماد تاریخی برای توسعه گردشگری، احیای مباحث فرهنگی و تمدنی، گفتوگوی ادیان، همگرایی قومیتها و تقویت زمینههای فرهنگی و اقتصادی بهره گرفت.
او در ادامه گفت: به اعتقاد من تمركز دیپلماسی فرهنگی كشورهای منطقه اكو باید بر حل اختلافات احتمالی، گسترش بیش از پیش همكاریهای فرهنگی، هنری، ادبی، هماندیشی و رایزنی فرهنگی با حفظ وحدت و عدم تفرقهجویی در جهت دستیابی به بالندگی در ابعاد گوناگون تمدن از جمله راهكارها برای فراهم كردن زمینه برای احیا و بهرهبرداری راه ابریشم باشد.
رئیس موسسه فرهنگی اكو ادامه داد: لذا پیشنهاد میكنم كشورهای مسیر جاده ابریشم در پی تشكیل اتحادیه كشورهای حوزه راه ابریشم باشند تا بتوانند این منطقه را به یكی از قطبهای بزرگ فرهنگی- اقتصادی در جهان تبدیل كنند.
مظاهری افزود: ما در موسسه بینالمللی فرهنگی اكو با حضور 10 كشور عضو به عنوان نهاد مستقل بینالمللی با رویكرد فرهنگی، هنری و ادبی پیشتر به این مهم پرداخته و طرحی را با عنوان «راه ابریشم، راه صلح» پایهریزی كردهایم و معتقدیم در ایران نیاكان كه همان منطقه اكو است ادیبان و هنرمندان این مهم را دریافته بودند و راه ابریشم را نه فقط به عنوان خاستگاه تجاری بلكه راهی برای تعالی بین خود و دیگر كشورها میدانستند.
او اظهار كرد: حكیمان و هنرمندان نیز مانند تجار در این راه رفتوآمد داشته، داستانها و اشعار بسیاری نگاشته و سرودهاند و در آستانه بزرگداشت این حكیم از زبان خود او، داشتهها و ماندگاریهایش را به عنوان فرهنگ معرفی میكنند.
رئیس موسسه فرهنگی اكو در مورد شاهنامه فردوسی بیان كرد: شاهنامه فردوسی داستانهای مختلفی دارد كه به توضیح افسانههایی در خصوص آفرینش انسان و پیشرفت فكری و اجتماعی او میپردازد و انسانها را به نیكی و راستی و نبرد علیه زشتی و پلیدی دعوت میكند. همچنین شاهنامه اثری است كه تمام جنبههای انسانی را در بر میگیرد.
او افزود: شاهنامه با داستانهای شورانگیزش انعكاسی از تاریخ داستانی و اساطیر قوم ایرانی و روایتگر آداب و فرهنگ ایرانیان است و در مدت هزار سال همانند مثنوی مولانا، گلستان سعدی و دیوان حافظ در نوع خود همچنان تقلیدناپذیر و بینظیر است.
مظاهری خاطرنشان كرد: به عنوان نماینده فرهنگی 10 كشور در منطقه بزرگ تمدنی اكو پیشنهاد میكنم دولتهای مسیر جاده ابریشم راهكارهایی را درنظر بگیرند كه منجر به تقویت همكاری عمیقتر منطقهای شود. طبعا افزایش تجارت درون منطقهای، تسهیل در رفتوآمد اتباع كشورها با یكدیگر و برگزاری رویدادهای فرهنگی بین این دولتها منجر به توسعه گردشگری و احیای جاده ابریشم به عنوان میراث فرهنگی خواهد شد.
او با بیان اینكه رویكرد این موسسه همواره صلح و امنیت برای تمام ملل منطقه بوده است، افزود: قطعا با تامین صلح و امنیت و با بهرهگیری از آموزههای شاهنامه میتوانیم شكوفایی واحیای مجدد جاده ابریشم را شاهد باشیم و امیدوارم كشورهای مسیر جاده ابریشم با استفاده از فضای صلحآمیز شاهنامه در جهت دوستی و مراودات فرهنگی بیشتر بهره ببرند تا شاهد شكوفایی تمام ملتهای منطقه با هم باشیم.