سی و چهارمین دوره ی جایزه ی كتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست و چهارمین جایزه ی جایزه ی جهانی كتاب سال جمهوری اسلامی ایران برگزیدگان خود را شناخت
كتاب سال جمهوری اسلامی ایران عنوان یك جایزه ی دولتی است كه هر ساله در بهمن ماه و همزمان با برگزاری ایین های بزرگداشت جشن پیروی انقلاب اسلامی در حوزه های مختلفی چون ادبیات ، تاریخ ، فلسفه ی دین ، فلسفه ی غرب ، ریاضیات ، فیزیك ، زبان شناسی و رشته های دیگر برگزار میشود.
با آقای محسن جوادی دبیر جایزه ی جهانی كتاب سال درباره ی این جایزه گفتگو كردیم.
** آقای جوادی سی و چهارمین جایزه ی جهانی كتاب سال جمهوری اسلامی ایران در چه بخشهایی برگزار شد ؟
كتاب سال معمولا در دو بخش برگزار میشود یك بخش داخلی است و یك بخش خارجی ، كه امسال سی و چهارمین جایزه ی كتاب سال جمهوری اسلامی ایران و. بیست و چهارمین جایزه ی جهای كتاب سال برگزار شد . معمولا كتابهایی كه در یك سال گذشته در ایران چاپ میشوند توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رصد شده و پس از انتشار فراخوان ، كتابهایی كه واجد شرایط هستند از طریق ناشران ، نویسندگان ، برگزیدگان دوره های قبل جمع آوری شده و مجموعه هایی كه تهیه میشوند در حوزه ها ی مختلفی كه عرض كردم شركت كرده و ارزیابی و انتخاب میشوند .
**آقای جوادی هدف جایزه كتاب سال توسعه تالیف و پژوهش است یا حمایت از صنعت نشر و چاپ ؟
در واقع هدف اصلی عمق دادن به پژوهش و هدایت كردن پژوهشها در مسیری مناسب ، از لحاظ تراز علمی و سطح كار علمی است و این خود به نوعی حمایت از صنعت نشر و چاپ هم میباشد . وقتی مسیری را تقویت میكنیم كه به ارتقاء كیفیت می انجامد ، به نوعی سمت و سوی اقتصادی برای ناشر آن كتاب خواهد داشت . اما در اصل هدف تعمیق و تقویت سطح علمی كارها و كتابها است .
** مهم ترین رویكردی كه جایزه ی كتاب سال جمهوری اسلامی ایران در حوزه ی علوم انسانی تعقیب میكند چیست ؟
اینجا بیشتر معیار های دانشگاهی و آكادمیك برای ارزیابی یك كتاب مد نظر قرار میگیرد . ولی در كنار این مساله كتابهایی كه پژوهش خوب و عمیقی دارند صرفنظر از گرایشهایی كه دارند مورد ارزیابی قرار گرفته و انتخاب میشوند اما امتیازی هم برای همین مورد كه شما اشاره كرد در نظرگرفته میشود مثلا اینكه كتاب تالیف شده یا ترجمه شده چه قدر با فضای فرهنگی كشور تناسب بیشتری دارد . این موارد هم در ارزیابی ضریب دارند.
**آیا برندگان جایزه ی كتاب سال به واسطه ی دریافت این جایزه با افزایش تیراژ مواجه میشوند؟
من نمیتوانم بگویم كه حتما به خاطر دریافت این جایزه با افزایش تیراژ مواجه میشوند زیرا بسیاری از این كتابها تخصصی هستند به همین علت شاید دریافت این جایزه تاثیری بر تیراژ آنها نگذارد . مثلا اگر كتابی در حوزه ی ادبیات یا تاریخ باشد شاید با افزایش تیراژ مواجه شود اما كتابی كه در حوزه ی ریاضیات یا فیزیك است تاثیری در بالا رفتن تیراژ آن نخواهد داشت اما آنچه حائز اهمیت است دریافت این جایزه است كه بیش از آنكه به افزایش تیراژ كمك كند باعث ارتقاء وجهه ی علمی و اعتبار نویسنده ی آن اثر میشود و این اعتبار ، اعتباری دانشگاهی است .
** آیا این كتابهای تخصصی بعد ازدریافت این جایزه به مراكز دانشگاهی و پژوهشی معرفی میشوند ؟
بله ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از این كتابها حمایت میكند و این كتابها را برای كتابخانه های دانشگاهها و مراكز پژوهشی خریداری میكند و هم چنین برای ترجمه ی این آثار به سایر زبانها هم از این كتابها حمایت میكند .
** آیا هیئت انتخاب آثار جایزه از استقلال كامل برخوردارند یا ملاحظات اداری و حقوقی را مراعات میكنند ؟
تاحدی كه من در جریان هستم معمولا از استقلال برخوردارند و شاید در مواردی خود ملاحظاتی را متناسب شرایط جامعه داشته باشند ولی از جانب نهاد یا سازمان خاصی ملاحظات اداری و حقوقی ندارند .
*** آقای جوادی به عنوان پرسش پایانی بفرمایید در طول دوره های مختلف برگزاری این جایزه ، آیا اثری وجود دارد كه به لحاظ دریافت جایزه از اقبال بین المللی برخوردار شده باشد ؟
بله من بررسی كردم به عنوان مثال آثار خارجی كه برنده ی این جایزه میشوند ناشر این كتابها با افتخار در سایت خود نوشته بود این كتاب برنده ی جایزه ی كتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده است و این مساله بسیار حائز اهمیت است . مثلا كتابی دیدم كه از انگلیسی به عربی ترجمه شده بود و در مقدمه ی كتاب نوشته شده بود این كتاب برنده ی جایزه ی جهانی كتاب جمهوری اسلامی ایران است . و این بسیار مساله ی مهمی است .