روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، هرچند عنوان كلی است؛ اما این عنوان كلی در‌بردارنده ی اهداف و برنامه‌های جزئی‌تری است كه كشورها و نهادهای علمی باید تلاش كنند تا به آن دست یابند،
سازمان جهانی یونسكو كه در حوزه‌های علم، فرهنگ و آموزش فعالیت میكند، در سال 1999 میلادی در نشستی در بوداپست، دهم نوامبر را به عنوان «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه» نامگذاری كرد. این نامگذاری هرچند ارج‌گزاردن به علم و فناوری علمی و بانیان علم خوانده شده است؛ در عین‌حال تلاش در راستای ایجاد پیوند میان فناوری‌های علمی و بهبود كیفیت زندگی عمومی و كاهش و مهار تهدیدهای اقلیمی ناشی از تولید و فناوری‌های تكنولوژیك نیز بوده است.
روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، هرچند عنوان كلی است؛ اما این عنوان كلی در‌بردارنده ی اهداف و برنامه‌های جزئی‌تری است كه كشورها و نهادهای علمی باید تلاش كنند تا به آن دست یابند، این اهداف عبارتند از:
√ بهره‌مندی آحاد جامعه از ثمرات علم، فناوری و نوآوری.
√ معرفی پیشكسوتان و شخصیت‌های علمی برجستة كشور.
√ ایجاد زمینة مناسب برای آشنایی دانش‌آموزان با مهارت‌ها و مشاغل علمی.
√ ایجاد بستر و فضای مناسب گفتمان پیرامون تأثیر علم، فناوری و نوآوری بر زندگی روزمرة مردم.
√ ایجاد تمهیدات لازم برای بازدیدهای عمومی از موزه‌های علمی كشور.
√ بازدید عمومی از مراكز و مؤسسات مؤثر در ایجاد تعامل بین علم، صلح و توسعه.
√ معرفی برخی موقعیت‌های نو كه موجب ارتقا‌ء كیفیت عمومی زندگی می‌شود.
در واقع روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه، فرصتی را برای موسسات علمی، دولتها، اجتماعات مدنی و دانشمندان فراهم میكند تا در مورد صلح و توسعه، كه از اساسی ترین مفاهیم اجتماعی است، به بحث و تبادل نظر بپردازند. در نگرش نوینی كه یونسكو به آن اهتمام می ورزد، صلح تنها به معنای نبود جنگ میان دولتها نیست، بلكه میتواند به معنای شرایط یك مدیریت ملی سازنده، حل و فصل اختلافات و ایجاد هماهنگی در روابط میان بخشهای مختلف نهادی یك جامعه باشد. بدیهی است جوامعی كه از روش علمی سود می جویند، میتوانند منظری مشترك برای نگاه به جهان بیابند و تلاش و تاكید خود را به جای اختلافها بر اشتراك ها متمركز كنند تا از این میان، شاید سرانجام صلح سر برآورد.
بسیاری از كشورها از نامگذاری دهم نوامبر به عنوان روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه از سوی یونسكو استقبال كرده‌اند و این نامگذاری در تقویم رسمی بسیاری از كشورها ثبت شده است. از این‌رو، دهم نوامبر به عنوان روز جهانی علم از سوی سازمان یونسكو، كشورها و سازمان‌های فعال در این زمینه، به‌نیكویی گرامی داشته می‌شود.
سازمان جهانی یونسكو انتظار دارد، كشورها در یك برنامة بلند‌مدت ده‌ساله، به مهم‌ترین اهداف تعریف‌شده دست‌یابند. برای تحقق چنین امری، سازمان یونسكو همه‌ساله، روی یكی از اهداف تعریف‌شده تأكید میكند و با نامگذاری آن سال، به‌نحوی كشورها را تشویق میكند كه برنامه‌های آموزشی را در راستای تحقق آن سوق دهند.
