مدرسة اسكندریه تنها مدرسه یونانی خالص در بلادی بود كه اولین بار مورد حمله اعراب واقع شد. بدین سبب دور از حقیقت نیست اگر بگوییم مدرسه اسكندریه ، در نقل علوم به سرزمین های اسلامی سهم بسزایی داشته است.
نویسنده : علی شالچیان
بعد از مرگ اسكندر، یونانیانى كه تحت سلطه مقدونیان بودند، آزادى یافتند و در نتیجه همه رشته هایى را كه آن ها را به مقدونیه وصل مى كرد بریدند.
از جمله كسانى كه دچار این سرنوشت شدند، استادان مدرسه ارسطویى آتن بودند. اینان به اسكندریه پناه بردند و در آنجا براى اشاعه حكمت مشّاء مدرسه اى دایر كردند. این مدرسه تا بدان هنگام كه مصر مغلوب اعراب شد دایر بود.
مدرسة اسكندریه تنها مدرسه یونانى خالص در بلادى بود كه اولین بار مورد حمله اعراب واقع شد. بدین سبب دور از حقیقت نیست اگر بگوییم مدرسه اسكندریه ، در نقل علوم به سرزمین هاى اسلامى سهم بسزایى داشته است.
جمعی گفته اند كه قبل از ظهور اسلام در اسكندریه، مدارس متعددى بود. اغلب این مدارس كتابخانه هاى بزرگى داشتند كه پیش از فتوحات مسلمانان از میان رفتند.
اما برچیا گوید: "دشوار بلكه ناممكن است كه تصور كنیم، بعد از پایان قرن چهارم میلادى، كتابخانه اى واقعا بزرگ و عمومى در اسكندریه وجود داشته است." بنابراین، روایت مورخان كه مى گویند، سپاه مسلمانان كتابخانه مشهور اسكندریه را آتش زد، افسانه اى است دور از واقعیت تاریخى.
چون فلسفه یونان رنگ مسیحیت گرفت، بنتین رواقى مدرسه بزرگى تأسیس كرد. از آن مدرسه بود اوریجانوس (254- 185 )كه بعد از اكلیمنزوس اسكندرانى (215- 160) اساس نخستین فلسفه مسیحیت را پى افكند.
اوریجانوس شاگرد آمونیوس سقا (ساكاس) بود، و از او روش التقاطى را در فلسفه آموخت. نشان این التقاط در كتاب هاى او به خوبى مشهود است.
چون اوریجانوس مجبور شد از اسكندریه خارج شود، به فلسطین پناه برد و در قیصریه مدرسه اى از همان نوع كه در اسكندریه داشت دایر كرد كه دانش پژوهان از هر سوىِ مشرق زمین بدان روى آوردند و مشهورترین متفكرانى كه در رهبرى مدارس سوریه اثر فعالى داشتند از شاگردان این مدرسه بودند.