یك فعال گردشگری از احیای چادرشب بافی در كاشان خبر داد و گفت: این رشته در كاشان از سابقه ای طولانی برخوردار بوده و امروز كاربرد خود را از دست داده؛ ما این هنر را احیا و به روز كرده ایم.
اكبر رضوانیان به پیشینه زیلوبافی اشاره و بیان كرد: تاریخچه این هنر- صنعت به درستی مشخص نیست و در منابع تاریخی، به زیلو، اشاره مشخص و آشكاری نشده اما قدر مسلم، از وقتی كشاورزان توانستند در زمین پنبه بكارند و با ریسیدن آن، نخ تولید كنند و به بافت پارچه و زیرانداز بپردازند، از همان زمان زیلوبافی هم شكل گرفته و در شهرهای كویری رواج پیدا كرده است.
به گفته این فعال صنایع دستی و گردشگری، قدیمی ترین زیلوی ایران را در مسجد جامع میبد می توان یافت. این زیرانداز در سال 808 هجری قمری بافته شده و در كل شهر میبد را می توان خاستگاه زیلو در كشور دانست. همچنین از این دست بافته، بیشتر در مناطق گرمسیری ایران چون حاشیه كویر و جنوب كشوراستفاده می شود؛ چراكه جنس آن از پنبه است و به این خاطر، زیرانداز خنكی به شمار می رود گرچه زیلوهایی هم هستند كه از پشم بافته می شوند و زمستان ها به عنوان زیرانداز به كار برده می شوند.
رضوانیان، زیلوبافی را نشانه ساده زیستی و زندگی روستایی دانست و افزود: این زیرانداز، همیشه از زیبایی خاص خود برخوردار بوده و در بافت آن از رنگ های طبیعی استفاده می شده؛ رنگ هایی كه در زیلوبافی به كار می روند به 3 رنگ قرمز، نیلی و قهوه ای محدود می شوند و اگر رنگی غیر از این، در زیلوها باشد، درشمار رنگ های سنتی نیست. این رنگ ها تماما گیاهی هستند كه از روناس برای تهیه رنگ قرمز، نیل برای رنگ آبی و از پوست گردو برای تهیه رنگ قهوه ای استفاده می شود. این رنگ ها مقاومت بالایی در برابر نورخورشید دارند و رنگ های خوبی برای استفاده در مناطق كویری هستند.
به گفته مدیر اقامتگاه بومگردی خانه نقلی، زیلو، درشمار ساده ترین زیراندازهاست و این سادگی موجب شده تا زیلو به عنوان مناسب ترین زیر انداز در مساجد و مكان های زیارتی به كار رود زیرا سادگی آن با ساده زیستی بزرگان دین اسلام همخوانی دارد.
رضوانیان به عنوان یك فعال گردشگری و مدیر یكی از اقامتگاه های بومگردی به احیای 13 طرح از 25 طرح زیلو پرداخته و قرار است به زودی این طرح ها را در كاشان به نمایش بگذارد. او همچنین از یك استادكار میبدی خواسته تا به شهر كاشان و اقامتگاه بومگردی خانه نقلی بیاید و كارگاهی راه اندازی كند. این استاد زیلوباف 86 سال دارد و تنها سه ساعت در روز به بافتن می پردازد و دو شاگرد دارد اما هنر زیلوبافی، هنری مردانه است چراكه ایستاده انجام می شود و شانه ای كه از آن در شانه زنی استفاده می كنند، بسیار سنگین است و همه زیلوبافان، پس از مدتی كمردرد می گیرند.
به گفته این فعال گردشگری، اقامتگاه های بومگردی در سراسر ایران هستند، مكان های بسیار خوبی برای ارائه و معرفی صنایع دستی اند. اصلا اقامتگاه بومگردی، در برگیرنده معنا و مفهوم سه بخش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است. به این معنا كه یك فضای تاریخی احیا و باز زنده سازی می‌شود و این توجه به فرهنگ میراث فرهنگی است؛ از سوی دیگر در این اقامتگاه‌ها ما در عین حال كه پذیرای گردشگران هستیم می توانیم غذاهای محلی و صنایع دستی خود را هم به آنها معرفی می كنیم.
رضوانیان به هنر چادرشب بافی در كاشان اشاره و بیان كرد: چادرشب بافی در كاشان از سابقه ای طولانی برخوردار بوده و از رشته های پركاربرد نساجی سنتی به شمار می رفته؛ این هنر برخلاف زیلوبافی زنانه بوده و امروز بسیار كمرنگ شده و حتی میتوان گفت از بین رفته است. ما این هنر را احیا كردیم و چند وقت دیگر در اقامتگاه «خانه دوست» كاشان، بخش هایی از چادرشب بافی به نمایش درمی آید.
