مولوی معتقد است انوار الهی در همه¬ی هستی و بر همه¬ی موجودات جهان اعم از جامد و نبات وگیاه و حیوان و همه¬ی مخلوقات می بارد ......
جان پذیرفت و خرد اجزای كوه / ما كم از سنگیم آخر ای گروه
نی زجان یك چشمه جوشان می شود / نه بدن از سبزپوشان می شود
نی صفای جرعه¬ی ساقی در او / نی نوای بانگ مشتاقی در او
كو حمیت تا ز تیشه وز كلند / این چنین كُه را به كلی بركند
چون قیامت كوه¬ها بر¬می¬كند / پس قیامت این كرم كی می¬كند
در این ابیات مولوی به نوعی شكوه می¬كند از خود و در معنای كلی¬تر آن خود انسانی/همه ما/ و می¬گوید ما انسانها در راه تعالی انسانی حتی از سنگ جامدی چون كوه هم كمتریم ما مدام انوار حق و حقیقت را می بینیم اما ذره ای تغییر نمی¬كنیم¬گویی اصلا این حقایق وجود نداشته و ندارند. ما آدمیان مدام در معرض انوار الهی هستیم اما نمی بینیم وخود را به ندیدن می زنیم.در قرآن آیه¬ای هست كه فوق العاده تامل برانگیز و تكان دهنده است خداوند متعال می فرماید:
وَ كَأَیِّنْ مِنْ آیَةٍ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ یَمُرُّونَ عَلَیْها وَ هُمْ عَنْها مُعْرِضُونَ: چه بسیار نشانه¬هاست بر روی زمین كه مردمان آن را می بینند و از آن روی برمی¬گردانند.
نكته اساسی این جاست :«مردمان آن را می بینند و از آن روی برمی¬گردانند»عجیب است خداوند نمی¬فرماید نمی¬توانند آن را ببینند بلكه می فرماید اتفاقا انسانها این معجزات و انوار الهی را می¬بینند(حتی با آن مانوسند و برایشان ملموس است) ولی از آن روی برمی¬گردانند و خود را به ندیدن می زنند.
در ابیاتی كه از مولوی نقل شد مولوی معتقد است كه اتفاقا این انوار الهی در همه¬ی هستی و بر همه¬ی موجودات جهان اعم از جامد و نبات وگیاه و حیوان و همه¬ی مخلوقات می بارد فرق این جاست كه همه موجودات از این انوار بهره¬مند می¬شوند و كمترین آن¬ها چون سنگ و كلوخ منشا و مبدا چشمه فیض وآب حیات می شوند اما انسان¬ها اندكی این انوار را به خود جذب می¬كنند و اگر جذب كنند می توانند كارهای خدایی كنند و زنده كننده و زندگی بخش باشند. اما هزار دریغ، دریغ...
در بیت آخر مولوی ملتمسانه می¬گوید:
چون قیامت كوه ها بر می¬كند پس قیامت این كرم كی می¬كند
مگر نمی¬گویند وقتی قیامت شود در آن روز كوه¬ها بركنده می¬شوند و همچون شن و ریگ، روان می شوند و تغییر حالت می¬دهند وآنگاه متضرعانه می¬گوید: پس ای خداوند این قیامت كی بر وجود ما نازل می شود تا سنگ سخت وجود ما را هم متحول كند و مبدل كند تا وجود ما هم چشمه¬ای شود و در آن سبزه¬ی حیات بروید و نوای بانگ مشتاقی طنین انداز شود.
