سیزدهم آبان هر سال ، یادآور سه رخداد مهم در تاریخ ایران اسلامی است. تبعید حضرت امام خمینی (ره) به تركیه در 13 آبان 1343، كشتار دانشآموزان در 13 آبان 1357 در دانشگاه تهران و تسخیر سفارت امریكا در 13 آبان 1358
اینها سه رویداد با یك هویت بودند كه هر كدام در شكل گیری حركت انقلاب اسلامی نقش بسزایی ایفا كردند. هویت هر سه اتفاق (مبارزه با استكبار) بود و به همین دلیل، این روز به یاد ماندنی «روز ملی مبارزه با استكبار» نامیده می شود.
تبعید امام خمینی(ره) از ایران به تركیه در 13 آبان سال 1343
پس از اعتراض شدید امام خمینی به سیاست های حكومت پهلوی و افشاگری در خصوص لایحه كاپیتولاسیون در چهارم آبان سال 43 (در مراسمی كه به مناسبت میلاد حضرت زهرا (س) در منزل امام برگزار شده بود) ،در روز 13 آبان 43 ،امام خمینی توسط مأموران شاهنشاهی بازداشت و پس از انتقال به تهران ، با یك فروند هواپیمای نظامی از فرودگاه مهر آباد به تركیه تبعید شدند.
در پی تبعید امام خمینی و با وجود فضای خفقان، موجی از اعتراضها به صورت تظاهرات در بازار تهران، تعطیلی طولانی دروس حوزههای علمیه و ارسال طومارها و نامهها به سازمانهای بینالمللی و مراجع تقلید آغاز شد. آیتالله حاج آقا مصطفی خمینی نیز در روز تبعید امام بازداشت و زندانی شد و پس از چندی در 13 دی 1343 به تركیه نزد پدر تبعید شد.
امام خمینی 11 ماه در تركیه به سر بردند، پس از آن ساواك با هماهنگی دولت تركیه ، امام را در 13 مهر 1344 به عراق تبعید كردند كه 13 سال به طول انجامید.
كشتار دانشآموزان توسط ماموران رژیم پهلوی در 13 آبان سال 1357
در 13 آبان 1357 و همزمان با روزهای اوجگیری انقلاب اسلامی، ده ها نفر از دانشآموزان كه برای انجام تظاهرات در محوطه دانشگاه تهران تجمع كرده بودند، هدف تیراندازی مأموران حكومت شاه قرار گرفته و به شهادت رسیدند. در این حادثه كه توسط دولت «آشتی ملی » شریف امامی صورت گرفت، به دلیل بسته بودن درهای دانشگاه هیچ یك از دانشآموزان نتوانستند از آتش گلولههای مأموران بگریزند و این امر تلفات آنها را افزایش داد.
حادثه 13 آبان 1357 بعد از حادثه 17 شهریور در همان سال، دومین كشتار و حادثه خونین در دولت شریف امامی بود.
تسخیر «لانه جاسوسی» توسط دانشجویان پیرو خط امام در 13 آبان سال 1358
سیزدهم آبان 1358 ساختمان سفارت امریكا در تهران به تصرف جمعی از دانشجویان معترض درآمد. این دانشجویان در قالب تشكل دانشجویی اسلامی جمع شده و برای حراست از انقلاب اسلامی تلاش و كوشش میكردند. در بحث ها و بررسیهایی كه توسط آنان صورت گرفته بود ، جای شك و شبههای نبود كه مركز هدایت و پشتیبانی بسیاری از توطئهها و تحركاتی كه علیه نظام جمهوری اسلامی صورت گرفته و میگیرد ، سفارت ایالات متحده امریكاست. در واقع آنجا چیزی جز یك مركز جاسوسی و توطئهگری نبود . به همین دلیل ، دانشجویان نام و عنوانی لایق برای این محل در نظر گرفتند: «لانه جاسوسی امریكا».
این چیزی بود كه در وجدان آگاه مردم ایران نیز دقیقاً وجود داشت و از تذكرات و هشدارهای مستمر حضرت امام (ره) درباره توطئهگریهای امریكا به منظور براندازی نظام جمهوری اسلامی ریشه میگرفت. اسناد لانه جاسوسی یك واقعیت بزرگ را نمایان ساخت و آن تیزبینی، هوشیاری و دشمن شناسی دقیق حضرت امام خمینی (ره) بود كه توانست خط و راه صحیح را به یك ملت انقلابی بنمایاند و با زمینه سازی برای وقوع انقلاب دوم ، استمرار انقلاب بزرگ اسلامی را تضمین كند.