معاون صدای رسانه ملی در مراسم آیین رونمایی از كتاب «رادیو و سرمایه اجتماعی در ایران» اعتماد و امید به آینده را از مولفه‌های سرمایه اجتماعی دانست.
آیین رونمایی از كتاب رادیو و سرمایه اجتماعی در ایران به قلم و با حضور ظهیر احمدی پژوهشگر رادیو فرهنگ، علی بخشی‌زاده معاون صدا، حسن خجسته عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما و معاون اسبق معاونت صدا، سید مرتضی كاظمی دینان مدیر رادیو فرهنگ وجمعی از مدیران و همكاران امروز دوشنبه هشتم بهمن ماه در سالن جلسات معاونت صدا برگزار شد.
تاكید بر تقویت سرمایه اجتماعی
علی بخشی‌زاده، معاون صدا با تاكید بر تالیف جلد دوم این كتاب گفت: هر كسی از سرمایه اجتماعی تعریف و مولفه‌های خاص خودش را دارد. در این كتاب به شش مولفه در تقویت سرمایه اجتماعی كه به انسجام اجتماعی جامعه كمك می‌كند، اشاره شده است.
وی ادامه داد: امروز كه رسانه ملی در جهت تحول گام برداشته، رادیو هم در این مسیر سعی در افزایش مشاركت اجتماعی در راستای تقویت سرمایه اجتماعی دارد، چرا كه سرمایه اجتماعی؛ یعنی اعتماد و امید به آینده چه فردی و چه اجتماعی. نشاط فردی و اجتماعی و افزایش مشاركت از دیگر مولفه‌های سرمایه اجتماعی است. زمانی مشاركت اتفاق می‌افتد كه مخاطب احساس تعلق كند. اعتماد اجتماعی، مقوله احساس امنیت و در عین حال احساس رضایت هم در حوزه فردی و هم در حوزه اجتماعی، زیر مجموعه‌های سازنده سرمایه اجتماعی است كه در دستور كار معاونت صدا و شبكه‌های رادیویی نیز قرار گرفته است. از دیگر موارد در تقویت سرمایه اجتماعی مساله انسان رسانه‌هاست.
پژوهش‌ها باید برای آنتن باشد
سید مرتضی كاظمی دینان، مدیر شبكه رادیویی فرهنگ در این جلسه تاكید كرد: واقعا جای خالی این كتاب احساس می‌شد، زیرا تحقیق و پژوهش در رسانه بسیار حائز اهمیت است. بی شك رسانه‌ای كه از پشتوانه پژوهشی و تحقیقی برخوردار باشد ، بهتر می‌تواند به اهدافش برسد.
وی ادامه داد: اهمیت پژوهش در رسانه بر هیچكس پوشیده نیست و در رادیو فرهنگ پژوهش برای آنتن و درباره رسانه مورد توجه قرار دارد و در همان ابتدای كار تلاش كردیم پژوهش‌ها برای آنتن باشد. ایده‌های خوبی در اتاق فكر با برنامه‌سازان و مدیران گروه‌ها و... مطرح شد كه از دغدغه‌ها برگرفته شده بود.
كاظمی دینان گفت :نقطه قوت این كتاب، بهره‌مندی از روش علمی و استناد‌های قوی و پیشنهاد‌هایی بر مبنای بیانیه گام دوم انقلاب و سند تحول رسانه ملی است.
به گفته مدیر شبكه رادیویی فرهنگ، كتاب «رادیو و سرمایه اجتماعی در ایران» از دغدغه رسانه و سند تحول متولد شد و می تواند دستمایه خوبی برای برنامه سازان حوزه صدا باشد و ایده‌های نو، نكات دقیق و ظریفی دارد كه به خلاقیت و نوآوری در برنامه‌سازی كمك شایانی می‌كند.
وی افزود : در این كتاب به بررسی و تحلیل مفهوم، تعاریف، مولفه‌ها و عناصر عمده سرمایه اجتماعی در ایران و نقش رادیو در تقویت و افزایش آن پرداخت شده است.
مدیر رادیو فرهنگ به بخش هایی از این كتاب اشاره كرد و مطالعه این كتاب را به برنامه سازان توصیه كرد و گفت: توجه به فرهنگ و آداب و‌رسوم اقوام ، تمركز زدایی از پایتخت و توجه به خرده فرهنگ ها از جمله پیشنهادات برنامه سازی است كه در خلاقیت تولید برنامه موثر است
دشواری كار در رادیو
حسن خجسته، عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما با اشاره به این كه همیشه در رادیو حس خوبی دارد، عنوان كرد: سرمایه اجتماعی كل سرمایه‌ای است كه به سادگی نمی‌توان از دست داد.
وی در بخشی از صحبت هایش با بیان این كه برای توسعه سرمایه اجتماعی چه باید كرد؟ افزود: اولین مسئله مهم كاركنان آن مجموعه و سازمان هستند، این كه از كار و محیط شان چه دركی دارند. حوزه دیگری كه برای ما سرمایه ایجاد می‌كند، حوزه محتواست. همچنین پایه تفكر باید از آنالوگ به دیجیتال تغییر یابد. نگوییم مخاطب، بلكه بگوییم مخاطب كاربر، زیرا باید در سوژه، ایده، محتوا و در بازخورد دخیل باشد.
خجسته با اشاره به این كه كار در رادیو در حال حاضر صد برابر دشوارتر است، گفت: آن زمان كه در رادیو مشغول بودم، رقیب كم بود و رقابت جدی وجود نداشت. معتقدم رادیو باید میزبان پادكست باشد. رادیو می‌تواند مبتنی بر پادكست و پادكست خوشه‌ای شود. انتقال از تفكر آنالوگ به دیجیتال ساده نیست. فضای جدید و مجازی قواعد خاص خودش را دارد.
توجه به سند تحول رسانه ملی
ظهیر احمدی، نویسنده كتاب «رادیو و سرمایه اجتماعی در ایران» بیان كرد: اكنون در دنیای معاصر با وجود تعداد بی‌شمار رسانه‌های ارتباط جمعی، رسانه‌های فضای مجازی و شبكه‌های اجتماعی، كتاب، همچنان جایگاه رفیع خود را حفظ كرده است و به همكاری و یاری سایر رسانه‌ها شتافته است.
نویسنده كتاب در ادامه با بیان تعریفی از سرمایه اجتماعی یادآوری كرد: هر جامعه‌ای از چند نهاد عمده تشكیل شده كه این نهاد‌ها همواره در تعامل و ارتباط كامل با یكدیگرند كه از مجموع آنها و همچنین كنش و واكنش، ارتباطات و مراودات افراد با تنوعی از فرهنگ‌ها در آنها یك جامعه شكل می‌گیرد. میزان و كیفیت حضور، مشاركت مدنی، تعامل افراد جامعه با این نهاد‌ها و با یكدیگر، همدلی و چگونگی ایجاد شبكه‌هایی از رابطه‌ها سرمایه اجتماعی فرد را در آن جامعه مشخص می‌كند. هر چه میزان حضور، مشاركت فعال و دارا بودن شبكه‌ای از ارتباطات و مراودات اجتماعی بین افراد بیشتر باشد سرمایه اجتماعی آن و آن جامعه نیز تقویت می‌شود.
احمدی در پایان افزود: از مولفه‌ها و عناصر اصلی سرمایه اجتماعی می‌توان به اعتماد و اعتماد متقابل، عدالت، برابری و مشاركت مدنی اشاره كرد. در این كتاب به سند تحول رسانه ملی كه شامل تقویت هویت ملی، توجه به تنوع فرهنگی و اقوام است و... پرداخته شده است. همچنین به بیانیه گام دوم انقلاب و سرمایه اجتماعی كه شامل مردمی بودن انقلاب، مشاركت‌های مردم، عدالت، معنویت و اخلاق گرایی در انقلاب و آگاهی بخشی است، توجه شده است. در مرحله بعدی، محور‌های موضوعی برای برنامه‌سازی در ساختار‌های اصلی برنامه‌سازی مشخص شده است.
