موزه ملك

كارگر در این برنمه در مورد موزه و كتابخانه ملك صحبت كرد و گفت : مجموعه فرهنگی كتابخانه و موزه ملی ملك یكی از مكان هایی است كه علاقمندان به بازدید از موزه ها و اشیا و آثار قدیمی را به خود جذب می كند. در سال 1343 خورشیدی بانی موزه، به فكر ایجاد موزه‌ای از اشیای تاریخی و هنری افتاد در نتیجه كوشش كرد تا در كنار كتابخانه مجهز و غنی خود این موزه را ایجاد كند تا به آنچه كه در نظر دارد برسد.

هدف بانی موزه این بود كه محققان خارجی ضمن آشنایی بیشتر با مظاهر فرهنگ و تمدن ایران بتوانند به راحتی از نزدیك این نشانه های فرهنگی و هنری را ببینند. موسس موزه ملی ملك، برای تهیه اشیای موزه‌ با دقت نظر و مشورت با كارشناسان و اهل فن این اشیا را خریداری كرده است.

او چند سال پس از ایجاد موزه، همه آنچه كه در موزه بود و شامل، لوازم و اشیای نفیس موزه‌ ای، گلدان، قلمدان، سكه، تمبر و دیگر چیزهای موجود در موزه اش را به دیگر موقوفات خود در آستانه قدس رضوی اضافه كرد.حسین ملك مشهور به حاج حسین آقا ملك، بنیان گذار موزه و كتابخانه ملی ملك، فرزند ارشد حاج محمد كاظم ملك‌التجار بود. حسن ملك املاك و مستغلات خود را وقف آستان قدس رضوی كرد و یكی از این املاك و دارایی ها همین كتابخانه و موزه ملی ملك بود. موقوفات مرحوم ملك بسیار زیاد است تا جایی كه آستان قدس رضوی اداره‌ای را به نام اداره موقوفات ملك اختصاص داده است. كتابخانه و موزه‌ ملی ملك تنها یكی از این موقوفات است كه در شهر تهران قرار دارد.

وقتی حاج حسین ملك در سال 1316 كتابخانه خود را ایجاد كرد از همان شروع كار به فكر گسترش آن بود و ایجاد ساختمانی بزرگ تری را مد نظر داشت تا موزه ای را كه در آن اشیا نفیس و ارزشمند وجود داشته باشد ایجاد كند بنابراین به این كار اقدام كرد و تكه زمین بزرگی را در باغ ملی تهران برای این منظور در نظر گرفت تا ساختمان جدید كتابخانه و موزه را ایجاد كند. ساختمان جدید كتابخانه و موزه بعد از فوت او احداث شد و تا زمانی كه مرحوم ملك در قید حیات بود این كار انجام نشد اما در سال 1364 آستان قدس رضوی طراحی و ایجاد ساختمان جدید را آغاز كرد و چند سال بعد این ساختمان آماده شد. كتابخانه و موزه ملی ملك نهادی غیر دولتی و غیرانتفاعی است و از نظر ساختار تشكیلاتی، نظارت و اداره آن مثل دیگر موسسات فرهنگی آستان قدس رضوی تحت نظارت مستقیم آستان قدس رضوی است. اركان این موسسه شامل، مجمع عمومی، مدیرعامل، هیئت مدیره، ناظر استصوابی و بازرس قانونی است. اما كتابخانه ملك 19 هزار جلد نسخه خطی نفیس دارد و از گنجینه های نسخ خطی كشور محسوب می شود. همچنین این كتابخانه حدود 70 هزار كتاب چاپی، 3400 كتاب چاپ سنگی و 548 نشریات ادواری گوناگون در 4000 جلد دارد. در كنار این مجموعه بزرگ، به جز مخزن كتاب و تالارهای مطالعه، بخش‌های دیگری مثل مرمت نسخ خطی، عكاسی و تهیه میكروفیلم، صحافی و دیگر بخش ها هم در این كتابخانه وجود دارد.