رئیس‌جمهور ایران در حین خدمت‌رسانی به مردم به شهادت رسید

آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور كه برای افتتاح سد مرزی «قیز قلعه‌سی» به آذربایجان شرقی سفر كرده بود، به علت سانحه‌ای كه برای بالگرد حامل وی و همراهانش رخ داد،‌ به شهادت رسید.

آیت‌الله آل هاشم امام جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، مالك رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و چند تن دیگر از همراهان از جمله سرنشینان بالگرد حامل رئیس‌جمهور بوده‌اند.

بر اساس اصل 131 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «در صورت‏ فوت‏، عزل‏، استعفاء، غیبت‏ یا بیماری‏ بیش‏ از دو ماه‏ رئیس‏ جمهور و یا در موردی‏ كه‏ مدت‏ ریاست‏ جمهوری‏ پایان‏ یافته‏ و رئیس‏ جمهور جدید بر اثر موانعی‏ هنوز انتخاب‏ نشده‏ و یا امور دیگری‏ از این‏ قبیل‏، معاون‏ اول‏ رئیس‏ جمهور با موافقت‏ رهبری،‏ اختیارات‏ و مسئولیتهای‏ وی‏ را بر عهده‏ می‏‌گیرد و شورایی‏ متشكل‏ از رئیس‏ مجلس‏ و رئیس‏ قوه‏ قضائیه‏ و معاون‏ اول‏ رئیس‏ جمهور موظف‏ است‏ ترتیبی‏ دهد كه‏ حداكثر ظرف‏ مدت‏ پنجاه‏ روز رئیس‏ جمهور جدید انتخاب‏ شود. در صورت‏ فوت‏ معاون‏ اول‏ و یا امور دیگری‏ كه‏ مانع انجام‏ وظایف‏ وی‏ گردد و نیز در صورتی‏ كه‏ رئیس‏ جمهور، معاون‏ اول‏ نداشته‏ باشد مقام‏ رهبری‏ فرد دیگری‏ را به‏ جای‏ او منصوب‏ می‌‏كند».
** زندگی‌نامه رئیس‌ دولت سیزدهم

آیت الله سید ابراهیم رئیسی در آذرماه سال 1339 هجری شمسی در خانواده‌ای روحانی در شهر مشهد و در محله نوغان دیده به جهان گشود.

پدر وی حجت الاسلام سیدحاجی رئیس الساداتی و همچنین مادر وی سیده عصمت خداداد حسینی از سلاله سادات حسینی و نسبت اش از هر دو طرف به حضرت زید بن علی بن الحسین (ع) می‌رسد. رئیسی در 5 سالگی پدر خود را از دست داد.

او تحصیلات ابتدایی را در مدرسه جوادیه گذرانده و تحصیل در علوم حوزوی را در مدرسه نواب و سپس در مدرسه آیت الله موسوی‌نژاد شروع كرد. در سال 1354 جهت ادامه تحصیل به حوزة علمیة قم و مدرسه آیت الله بروجردی رفت و مدتی نیز در مدرسه‌ای كه با مدیریت آیت الله پسندیده تحت نظر امام خمینی اداره می‌شد، تحصیل نمود.

در پی اهانت به امام خمینی (ره) در روزنامة اطلاعات در 17 دیماه سال 1356 و آغاز حركت‌های مردمی، دكتر رئیسی در اجتماعات اعتراضی كه مبدأ اغلب آنها مدرسه آیت الله بروجردی (مدرسه خان) بود، شركت داشت و در قالب هسته‌ای از طلاب انقلابی فعالیت می‌نمود. وی در این دوران فعالیت‌های مبارزاتی خود را در قالب ارتباط با علمای انقلابی آزاد شده از زندان و یا در تبعید، پی گرفت. همچنین در تجمعاتی مثل تحصن علما و روحانیون در دانشگاه تهران، شركت نمود.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، وی در دوره تربیتی خاصی كه مرحوم شهید بهشتی جهت كادرسازی برای تأمین نیازهای مدیریتی نظام اسلامی برگزار كرده بود، شركت كرد و به دنبال شورش‌های ماركسیستی و ایجاد مشكلات متنوع در مسجد سلیمان، به همراه گروهی از طلاب در قالب فعالیتهای فرهنگی به آن منطقه رفت. پس از بازگشت از مسجد سلیمان، مجموعه سیاسی ـ عقیدتی پادگان آموزشی صفر دو در شاهرود را تأسیس و برای مدت كوتاهی آن را اداره كرد.

ورود آیت الله رئیسی به عرصة مدیریت از سال 1359 و با حضور در جایگاه دادیاری شهرستان كرج آغاز شد و پس از مدتی با حكم شهید قدوسی، به سمت دادستان كرج منصوب شد. موفقیت او در ساماندهی وضعیت پیچیده این شهر موجب شد تا پس از دو سال در تابستان 1361 همزمان با دادستانی شهر كرج، مسئولیت دادستانی شهر همدان را نیز عهده دار شود. حضور همزمان او در این دو مسئولیت، برای مدتی ادامه یافت تا آنكه به عنوان دادستان استان همدان معرفی شد و از سال 1361 تا 1363، در این سمت خدمت نمود.

رئیسی در سال 1362 در سن 23 سالگی با دكتر جمیله سادات علم الهدی دختر ارشد آیت الله سید احمد علم الهدی ازدواج كرد. دكتر علم الهدی دانشیار رشته فلسفه علوم تربیت دانشگاه شهید بهشتی تهران، رییس سابق پژوهشگاه علوم انسانی است. آیت الله رئیسی و دكتر علم الهدی دارای دو فرزند دختر هستند.

آیت الله رئیسی در سال 1364 به عنوان جانشین دادستان انقلاب تهران منصوب شد و به این ترتیب، دوره مدیریت قضایی وی در تهران آغاز شد. به دنبال موفقیت وی در حل پرونده های قضایی پیچیده، امام خمینی (ره) طی احكام ویژه و مستقیم وی و حجه الاسلام نیری را برای رسیدگی به مشكلات اجتماعی در برخی استانها از جمله لرستان، كرمانشاه و سمنان مامور كرد.

بعد از رحلت امام (ره) آیت الله سید ابراهیم رئیسی با حكم رئیس قوه قضائیه وقت به سمت دادستان تهران منصوب شد و از سال 1368 تا 1373 به مدت پنج سال این مسئولیت را برعهده داشت. وی از سال 1373 به ریاست سازمان بازرسی كل كشور منصوب شد كه خدمت ایشان در این سمت تا سال 1383 ادامه یافت.

آیت الله رئیسی از سال 1383 تا سال 1393، به مدت ده سال معاون اول قوه قضائیه بود. وی كه دو رئیس قوه را در این سمت تجربه می كرد به عنوان یكی از مسئولان ارشد قضایی كشور مسئولیت سازماندهی و اداره تشكیلاتی این مجموعه را بر عهده داشت و از سال 1393 تا اسفند 1394 نیز به عنوان دادستان كل كشور خدمت كرد.

آیت الله رئیسی از سال 1391 تا سال 1400 با حكم مقام معظم رهبری، دادستان ویژه روحانیت نیز بود.در سال 1376، ایشان به پیشنهاد برخی اعضای مؤثر جامعة روحانیت مبارز از جمله آیت‌ الله مهدوی كنی و تصویب شورای مركزی جامعه روحانیت به عضویت در آن شورا در آمد.

در اسفند 1394، آیت االله رئیسی با حكم آیت الله العظمی خامنه‌ای (مدظله العالی) به تولیت آستان قدس رضوی منصوب شد. وی در سه سال فعالیت در سمت تولیت آستان قدس رضوی ، اقدامات موثری در چارچوب خدمت موثر به حرم نورانی حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا(ع) و ارائه خدمات به زائران این بارگاه قدسی در پایتخت معنوی ایران اسلامی انجام داد. رسیدگی به امور زائران بارگاه مقدس امام هشتم(ع)، خدمت به مجاوران و به ویژه مستمندان و مستضعفان حرم رضوی، ترویج معارف قرآنی و مكتب اهل بیت(ع) در جهان اسلام، بهره‌ مند ساختن تهیدستان نقاطی از كشور كه موقوفات آستان قدس در آن قرار دارد و سامان بخشیدن به بنگاههای اقتصادی و خدماتی آستان قدس رضوی، موارد مورد تاكید رهبر معظم انقلاب اسلامی در منشور هفتگانه حكم انتصاب آیت الله رئیسی در سمت تولیت آستان قدس رضوی بودند.

آیت الله رئیسی در 16 اسفند سال 1397 با حكم رهبر معظم انقلاب (مدظله العالی) به ریاست قوه قضائیه منصوب شد.

تدوین و نهایی كردن سند تحول قضایی و هوشمند سازی قوه قضائیه، از جمله اقدامات وی در طول دوران ریاست دستگاه قضا بود.

آیت الله رئیسی درسال 1400 با شركت در سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، با كسب بیش از 18میلیون رای مردم درانتخابات 28 خرداد 1400، رئیس‌جمهور ایران شد.

** سوابق آیت الله دكتر رئیسی در مجلس خبرگان رهبری

آیت الله رئیسی در سال 1385، از طرف جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعة روحانیت مبارز و به توصیة نخبگان استان خراسان جنوبی برای عضویت در چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری نامزد شد كه با كسب اكثریت آرا مردم انتخاب شد. دو سال پس از حضور در این مجلس، خبرگان ملت، وی را به عنوان عضو هیأت رئیسه برگزید و عضویت وی در این جایگاه ،‌تا اتمام دور چهارم، با رأی نمایندگان محترم مجلس خبرگان تمدید شد.

آیت الله رئیسی در دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری در اسفند 1394 نیز با كسب اكثریت قاطع آرا برای دومین بار به عنوان نمایندة مردم شریف خراسان جنوبی برگزیده شد و در اسفند 1397، در جریان برگزاری ششمین اجلاسیه دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری، آیت الله رئیسی به عنوان نایب ‌رئیس اول مجلس خبرگان رهبری انتخاب شد.

در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در اسفند 1402، آیت‌الله رئیسی با كسب 82.57 درصد آرای مردم برای سومین بار به مجلس خبرگان راه یافت.

** اهم سوابق مدیریتی و سیاسی

سیزدهمین رئیس جمهوری اسلامی ایران از سال 1400 تاكنون

ریاست قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران

نایب‌رئیس اول مجلس خبرگان رهبری

تولیت آستان قدس رضوی

عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام به عنوان عضو حقیقی و حقوقی

معاون اول قوة قضاییه

دادستان كل كشور

ریاست سازمان بازرسی كل كشور

دادستان تهران

دادستان انقلاب اسلامی كرج و استان همدان

عضویت در دوره‌های چهارم و پنجم مجلس خبرگان رهبری از حوزه انتخابیه خراسان جنوبی

اولین دبیر ستاد احیای امر به معروف و نهی از منكر كشور

مؤسس حوزه علمیه فاطمه الزهرا سلام الله علیها (ویژه خواهران) در تهران (كوی نصر)

مؤسس مركز تخصصی شیعه‌شناسی امام هادی علیه السلام زیرنظر حوزه علمیة قم

مأموریت قضایی امام خمینی (‌ره ) به حجت الاسلام رئیسی به همراه حجت الاسلام نیری جهت رسیدگی به گزارشات ویژه

عضویت در هیأت امنای ستاد اجرایی فرمان امام (ره) به مدت ده سال از سوی مقام معظم رهبری

** اهم مسئولیت‌ها به اعتبار جایگاه حقوقی

عضو شورای عالی فضای مجازی

عضو شورای عالی استاندارد

عضو شورای عالی نفت

عضو شورای توسعه شرق و غرب كشور

عضو شورای عالی پول و اعتبار

عضو ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی

عضو ستاد مبارزه با مواد مخدر

** سخنرانی در اجلاس‌های بین المللی

اجلاس مبارزه با فساد اداری در قاره آفریقا

اجلاس مبارزه با جرائم سازمان یافته در آرژانتین

اجلاس سلامت اداری در سوچی روسیه

اجلاس حقوق بشر در پاكستان

اجلاس نقش عاشورا در تحولات اجتماعی – استانبول تركیه

اجلاس دلالت های قانون اساسی در حفظ حقوق بشر – نیجریه

اجلاس همكاری های بین المللی در مبارزه با فساد – چین

اجلاس حقوق بشر سازمان ملل – ژنو

اجلاس مبارزه با فساد اداری در فیلیپین و انتصاب به عنوان قائم مقام بازرسان كل آسیا

و ده ها نشست تخصصی دیگر با حضور مقامات كشورهای خارجی

** سوابق علمی،آثار و تالیفات

آیت الله سید ابراهیم رئیسی در حوزة علمیة قم، اصول فقه را نزد آیت الله مروی، لمعتین را نزد آیت‌الله فاضل هرندی، رسائل را نزد آیت‌الله موسوی تهرانی، مكاسب محرمه را نزد آیت الله دوزدوزانی، كتاب البیع مكاسب را نزد آیت‌الله خزعلی، خیارات مكاسب را نزد آیت الله ستوده وآیت‌الله طاهری خرم‌آبادی و كفایه را نزد آیت‌الله سید علی محقق داماد، تفسیر قرآن كریم را نزد آیت الله مشكینی و آیت الله خزعلی، شرح منظومه و فلسفه را نزد آیت‌الله احمد بهشتی و دوره شناخت را نزد آیت الله مطهری و نهج البلاغه را نزد آیت الله نوری همدانی آموخت.

آیت الله سید ابراهیم رئیسی، خارج اصول را نزد آیت ‌الله سید محمدحسن مرعشی شوشتری و آیت‌ الله هاشمی شاهرودی و خارج فقه را نزد آیت ‌الله آقا مجتبی تهرانی و آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انفلاب تلمذ نمود. او پیش از پایان دوره سطح توانست به دوره كارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی راه یافته و پس از دفاع از پایان نامه خویش در سال 1380 با قبولی در كنكور دكترای مدرسه عالی شهید مطهری در رشته فقه و حقوق خصوصی ادامه تحصیل دهد.

وی با تكمیل تحقیقات خود در رشته فقه و حقوق، موفق به اخذ مدرك عالی ترین سطح حوزه (سطح چهار) شد و در نهایت رساله دكترای خود را با عنوان «تعارض اصل و ظاهر در فقه و حقوق» دفاع كرد و با اخذ نمره ممتاز به درجه دكترای فقه و حقوق در مدرسه عالی شهید مطهری نائل شد.

علاوه بر مسؤولیت های كلان كشوری ، بنا به توصیه مكرر آیت الله مهدوی كنی و آیت الله حاج آقا مجتبی تهرانی مبنی بر حفظ ارتباط درسی خود با طلاب، از سال 80 تاكنون به عنوان مدرس در مدارس علمیه تهران از جمله مدرسه مجد، مدرسه امیرالمومنین علیه السلام، مدرسه امام حسین علیه السلام و و مدرسه مروی به تدریس سطوح عالی حوزه همچون رسائل و مكاسب، كفایتین و قواعد فقهیه مشغول بود و بعد از عزیمت به مشهد مقدس از ابتدای سال 1395 در مدرسه عالی نواب، به تدریس در موضوع «فقه وقف» پرداخت.

آیت الله رئیسی در مقاطع كارشناسی ارشد و دكتری دانشگاه امام صادق (علیه السلام) و مدرسه عالی شهید مطهری و دانشگاه آزاد اسلامی به تدریس دروس تخصصی فقه قضا ، فقه اقتصاد، اصول فقه و قانون مدنی پرداخته‌ است.

** سوابق علمی

سطح چهار فقه و اصول از حوزه علمیه قم

دكترای فقه و مبانی حقوق با گرایش حقوق خصوصی از مدرسه عالی شهید مطهری

تدریس متون فقهی سطح عالی و قواعد فقه قضاء و فقه اقتصاد در حوزه‌های علمیه تهران و دانشگاه‌ها

** تألیفات

كتاب تقریرات درس قواعد فقه (بخش قضایی) توسط بنیاد پژوهشهای آستان قدس ضوی

كتاب تقریرات درس قواعد فقه (بخش اقتصادی) توسط بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی

كتاب تقریرات درس قواعد فقه (بخش عبادی) توسط بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی

ارث بلاوارث در فقه و حقوق توسط انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی

تعارض اصل و ظاهر در فقه و حقوق توسط انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی

فقه وقف توسط بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی