"تشكیل مجلس" در دوره معاصر

محمد مختاری اصفهانی: عمر دو مجلس اول و دوم ما، بطور طبیعی به پایان نرسید.
محمد مختاری اصفهانی، پژوهشگر تاریخ، درگفتگو با برنامه "سرزمین من" گفت: عمر دو مجلس اول و دوم ما، بطور طبیعی به پایان نرسید.
وی با بیان اینكه اولین تجربه ما در "تشكیل مجلس" در دوره معاصر موفق نبود، و مجلس به توپ بسته شد، گفت: درواقع قرار بود عمر مجلس، دو ساله باشد، اما با به توپ بسته شدنش توسط قزاقان روس، در دوره سلطنت "محمدعلی شاه"، عمر این مجلس، كوتاه شد.
مختاری اصفهانی با اشاره به مشكلات فراوان پیش روی مجلس اول گفت: مجلس اول با وجود مشكلات فراوان، گام‌های مهمی برداشت؛ مشكلاتی چون ماجرای توپخانه و اجتماع علیه مجلس و اتهام بی‌دینی به مجلس، كه نهایتا مجلس را به توپ بستند و آزادیخواهان یا به قتل رسیدند و یا زندانی، تبعید و مجبور به خروج از كشور شدند. و استبداد صغیر آغازشد.
وی افزود: یك سال استبداد صغیر، با مقاومت تبریز و برخاستن مردم گیلان و اصفهان، و فتح تهران، شكسته شد و برای مدتی هیت مدیره ای بود كه مقدمات مجلس دوم را فراهم كرد، و مجلس دوم، با دو فراكسیون "اعتدالیون و عامیون" و "اجتماعیون عامیون" تشكیل شد، و انتخابات دور دوم مجلس، بر مبنای انتخابات قبل برگزارشد، با این تفاوت كه، این سری، یك نوع تشخص حزبی هم وجود داشت. و اتفاقاتی هم در همان دوره بین فتح تهران و تشكیل مجلس دوم، واقع شد؛ همچون بردار كردن شیخ فضل الله نوری، و خروج محمدعلی، شاه نایب السلطنگی عدد الملك، و از مهمترین اقدامات مجلس دوم هم، كه استخدام "مورگان شوستر آمریكایی" برای نظم و نسق امور مالی بود، كه با مخالفت روسها مواجه شد، لذا سنگ‌اندازی‌هایشان شروع شد، تا زمانیكه "محمدعلی شاه" برای پس گرفتن تاج و تختش آمد و شكست خورد و مجلس برای سر او جایزه تعیین كرد، و بعد ماجرای مصادره اموال برادران "شعاع السلطنه" و "سالار الدوله" مطرح شد، كه سفارت روسیه مدعی شد كه اموال "شعاع السلطنه" در رهن بانك استقراضی روس است، و دست اندازی به آن اموال، درواقع دست اندازی به اموال روسیه است، و این باعث‌شد آنها به ایران اولتیماتوم دهند، و اخراج "مورگان شوستر" را بخواهند، و بریتانیا هم با اولتیماتوم همراهی كرد و درنهایت دولت ایران همراهی كرد و "وثوق الدوله" وزیر امورخارجه وقت، اعلام كرد، كه این اولتیماتوم را می‌پذیرد، ولی مجلس مقاومت كرد و مردم به حمایت از مجلس برخاستند، و جالب اینكه "مورگان شستر" در آن زمان، نماد استقلال طلبی مردم ایران دربرابر روسیه و بریتانیا شده بود، اما نهایت با فرمان "ناصرالملك قرارگوزلو" و آمدن "ملكم خان ارمنی"، در مجلس را بستند و مجلس دوم هم ناتمام ماند. و درواقع دو مجلس اول ما، عمرشان بطور طبیعی به پایان نرسید و دوره ای شروع شد، كه به "دوره استبداد ناصرالملكی" معروف است.






بررسی مسیر "مجلس" در طول تاریخ، در برنامه "سرزمین من"

محمد مختاری اصفهانی: عمر دو مجلس اول و دوم ما، بطور طبیعی به پایان نرسید.
محمد مختاری اصفهانی، پژوهشگر تاریخ، درگفتگو با برنامه "سرزمین من" گفت: عمر دو مجلس اول و دوم ما، بطور طبیعی به پایان نرسید.
وی با بیان اینكه اولین تجربه ما در "تشكیل مجلس" در دوره معاصر موفق نبود، و مجلس به توپ بسته شد، گفت: درواقع قرار بود عمر مجلس، دو ساله باشد، اما با به توپ بسته شدنش توسط قزاقان روس، در دوره سلطنت "محمدعلی شاه"، عمر این مجلس، كوتاه شد.
مختاری اصفهانی با اشاره به مشكلات فراوان پیش روی مجلس اول گفت: مجلس اول با وجود مشكلات فراوان، گام‌های مهمی برداشت؛ مشكلاتی چون ماجرای توپخانه و اجتماع علیه مجلس و اتهام بی‌دینی به مجلس، كه نهایتا مجلس را به توپ بستند و آزادیخواهان یا به قتل رسیدند و یا زندانی، تبعید و مجبور به خروج از كشور شدند. و استبداد صغیر آغازشد.
وی افزود: یك سال استبداد صغیر، با مقاومت تبریز و برخاستن مردم گیلان و اصفهان، و فتح تهران، شكسته شد و برای مدتی هیت مدیره ای بود كه مقدمات مجلس دوم را فراهم كرد، و مجلس دوم، با دو فراكسیون "اعتدالیون و عامیون" و "اجتماعیون عامیون" تشكیل شد، و انتخابات دور دوم مجلس، بر مبنای انتخابات قبل برگزارشد، با این تفاوت كه، این سری، یك نوع تشخص حزبی هم وجود داشت. و اتفاقاتی هم در همان دوره بین فتح تهران و تشكیل مجلس دوم، واقع شد؛ همچون بردار كردن شیخ فضل الله نوری، و خروج محمدعلی، شاه نایب السلطنگی عدد الملك، و از مهمترین اقدامات مجلس دوم هم، كه استخدام "مورگان شوستر آمریكایی" برای نظم و نسق امور مالی بود، كه با مخالفت روسها مواجه شد، لذا سنگ‌اندازی‌هایشان شروع شد، تا زمانیكه "محمدعلی شاه" برای پس گرفتن تاج و تختش آمد و شكست خورد و مجلس برای سر او جایزه تعیین كرد، و بعد ماجرای مصادره اموال برادران "شعاع السلطنه" و "سالار الدوله" مطرح شد، كه سفارت روسیه مدعی شد كه اموال "شعاع السلطنه" در رهن بانك استقراضی روس است، و دست اندازی به آن اموال، درواقع دست اندازی به اموال روسیه است، و این باعث‌شد آنها به ایران اولتیماتوم دهند، و اخراج "مورگان شوستر" را بخواهند، و بریتانیا هم با اولتیماتوم همراهی كرد و درنهایت دولت ایران همراهی كرد و "وثوق الدوله" وزیر امورخارجه وقت، اعلام كرد، كه این اولتیماتوم را می‌پذیرد، ولی مجلس مقاومت كرد و مردم به حمایت از مجلس برخاستند، و جالب اینكه "مورگان شستر" در آن زمان، نماد استقلال طلبی مردم ایران دربرابر روسیه و بریتانیا شده بود، اما نهایت با فرمان "ناصرالملك قرارگوزلو" و آمدن "ملكم خان ارمنی"، در مجلس را بستند و مجلس دوم هم ناتمام ماند. و درواقع دو مجلس اول ما، عمرشان بطور طبیعی به پایان نرسید و دوره ای شروع شد، كه به "دوره استبداد ناصرالملكی" معروف است.