گفتگو با محمدرضا قبادی فر ، طراح صوتی نمایش های رادیویی
قبادی فر در این برنامه در مورد كاربرد كاربرد جلوه های صوتی در نمایش های رادیویی صحبت كرد و گفت :
نمایشهای رادیویی سالهاست كه جای خود را نزد مخاطبان مختلف پیدا كردهاند و البته در سالهای اخیر، دیگر آن حالت خام و بدون حس در فضاسازی را ندارند. در واقع آنچه امروزه بهعنوان نمایشهای رادیویی ارائه میشود، شبیهتر به تجربهی مواجهه با یك نمایش استاندارد باورپذیر است. بخشیاز این موفقیت را باید در تولیدات باكیفیتتر جستوجو كرد؛ كیفیتی كه هم متاثر از انتخاب متنهای خوب است و هم به نقشآفرینی كاملتر هنرمندان برمیگردد كه تنها منحصر و محدود به صدای زیبا نیست؛ بلكه بهشكلی كامل و با تمام المانهای لازم در نقشآفرینی البته بدون تصویر، واقعا بازی میشوند. دراینمیان، باید به عوامل تكمیلكنندهی دیگری هم اشاره كنیم كه یكیاز مهمترین آنها افكتهای بهكاررفته در پخش این برنامههاست. با آغازبهكار «رادیو نمایش» كه سطح تولیدات نمایشی رسانهی همیشه محبوب رادیو را افزایش داد و به ارتقای این هنر كمك قابل توجهی كرد، تاثیرات حضور چهرههای توانمند پشت صحنه در تكمیل پروژهها بیشتر مورد توجه واقع شد؛ افكتورها هم بیشتر به چشم آمدند و ازهمینرو شاهد كارهای حرفهایتری هستیم كه درصد رضایت بالاتری را در میان مخاطبان بهدنبال داشتهاست. این هنرمند دربارهی تفاوت كار یك افكتور نمایش رادیویی با صداگذار در آثار تصویری میگوید: «تفاوت ماجرا در زنده اجراكردن افكتهاست. بهعبارتی، صداگذار بر روی تصویری كه قبلا ضبط شده افكت را اعمال میكند؛ درحالیكه افكتور بهصورت زنده، حین ضبط نمایش و همراه بازیگران در استودیو، افكت مربوطه را با ابزار مختلف ایجاد میكند». وی با عنوانكردن اینكه در نمایشهای رادیویی با دو نوع افكت سروكار داریم كه عبارتند از ساندافكت و فولیافكت، توضیح میدهد: «ساندافكتها، افكتهایی هستند كه قبلا ضبط شده و در آرشیو موجود هستند كه توسط تهیهكننده از اتاق فرمان پخش و بیشتر شامل آمبیانسهای مختلف مثل صدای جنگل، خیابان، منطقهی جنگی، كارخانه و... یا صداهایی مانند كار با ماشینهای مختلف میشوند. در واقع میتوانیم بگوییم كه فضاسازی كلی كار را شكل و اینرا به ما نشان میدهند كه مكان و زمان وقوع نمایش كجاست. فولیافكتها، افكتهایی هستند كه همزمان با ضبط نمایش رادیو تولید میشوند. این نوع افكتها مستقیم با حس بازیگر در ارتباط هستند و بهعبارتی هر عملی را كه بازیگر باید در نمایش انجام دهد، افكتور انجام میدهد. در اینجا بازیگر و افكتور باید خیلی با هم هماهنگ باشند؛ چراكه شنونده نباید احساس كند این صداها و بازی بازیگر، جدای از هم هستند.