بوشهر و تاریخ رشادت هایش
استان بوشهر تاریخی پرافتخار و بزرگ در مقابله و ایستادگی در مقابل بیگانگان، استعمار و استكبار جهانی داشته كه قیام جنوب یكی از مفاخر این استان محسوب میشود.
در سال 1294 پس از اشغال بوشهر به دست انگلیسیها، رئیسعلی دلواری سردار بزرگ جنوب به مقابله با آنها پرداخت و نیروهای انگلیسی كه رئیسعلی و مجاهدان دشتی و تنگستان را دشمن اصلی خود میدانستند، قصد تصرف دلوار را كردند.
متجاوزان انگلیسی با چهار كشتی دالهوزی، پیراموس، لاورنس و جونز و گردان پیاده نظام 96 به بندر دلوار حمله كردند. اما پس از نبردی سه روزه با 330 كشته از دلاوران تنگستانی شكست خوردند.
سرانجام رئیسعلی دلواری كه با یاران خود با تدارك حملهای سنگین قصد شبیخون به بوشهر و تهاجم علیه انگلیسیها را داشت در منطقه تنگك صفر در حومه بوشهر با خدعه و نیرنگ انگلیسیها از پشت مورد اصابت گلوله قرار گرفت و در سال 1294 در 34 سالگی به شهادت رسید.
شكست قوای انگلستان در دلوار یكی از نقاط برجسته تاریخ جنگ جهانی اول در جنوب ایران به شمار میرود.
12 شهریور سالروز شهادت قهرمان مبارزه با استعمار شهید رئیسعلی دلواری به نام روز ملی مبارزه با استعمار انگلیس نامگذاری شده است و به همین مناسبت گفتوگویی با حسین نامور یكی از بازماندگان خانواده رئیسعلی دلواری و پژوهشگر و نویسنده تاریخ جنوب ایران داشتیم.
علمای دینی در قیام رئیسعلی دلواری چه جایگاهی داشتهاند؟
یكی از مسائلی كه در قیام رئیسعلی دلواری برجسته است و در اغلب منابع مكتوب و شفاهی دیدیم و شنیدیم این است كه شهید رئیسعلی دلواری و همراهان ایشان در مقابله با استعمارگران یك دلبستگی به فرمایشات و نظرات علمای دینی داشتند و به عنوان یك دستورالعمل همواره فرامین علما را مد نظر و نصبالعین قرار میدادند.
وقتی قیام رئیسعلی دلواری و قیام جنوب را بررسی میكنیم از سال 1907 در جریان مشروطه تا زمانی كه رئیسعلی در سال 1915 شهید میشود نقش علما برجسته است.
آیتالله علمالهدی اهرمی علمدار مبارزه با استعمار انگلیس با مشروطه همراهی میكند و از رئیسعلی دلواری و دیگر كسانی كه نقش مهمی در مبارزه با استبداد داشتند. در شروع مبارزه علما نقش راهنما و پیشقراول داشتهاند و با بصیرتی كه ایجاد میشد از نیروی انسانی جامعه استفاده میكردند.