رابطه موسیقی و «نهضت مشروطه»

علیرضا میرعلی نقی: رابطه موسیقی و «نهضت مشروطه» دوسویه است.

سید علیرضا میرعلی نقی، پژوهشگر موسیقی، درگفتگو با برنامه «كتاب فرهنگ» گفت: رابطه موسیقی و نهضت مشروط دوسویه است؛ یعنی موسیقی بر «نهضت مشروطه» اثرمی‌گذارد و از آن اثرمی‌پذیرد.
وی ‌با تاكید بر تاثیر موسیقی بر شكل گیری «نهضت مشروطه» گفت: تاثیر موسیقی بر راه‌اندازی نهضت مشروطه درواقع بر دو فرم تازه مارش و سرود واقع شده است؛ البته ساخت «تصنیف میهنی» حدود 10 سال قبل از نهضت مشروطه در ایران آغاز شده بود و این با تشكیل مفهوم «میهن» در ذهن بسیاری از پیشروان ایرانی مقارن بود؛ البته «میهن» بیشتر به مفهوم «میهن فرهنگی» نه «میهن سیاسی»؛ چرا كه اندیشه و تفكر سیاسی هنوز حتی در بین منورالفكرها هم شكل نگرفته بود.
میرعلی نقی همچنین بر تاثیر «نهضت مشروطه» بر موسیقی و جامعه هنری تاكید كرد و گفت: بعد از مشروطه یك چیزی به نام «تصنیف ملی» به حوزه موسیقی اضافه شد. «تصنیف ملی» درواقع سوغات مشروطیت بوده است ؛یعنی مفهومی است كه آمده و مصداق‌های بسیار دارد.
وی همچنین موسیقی دوره مشروطه را «موسیقی مناسبتی» دانست و گفت: موسیقی مشروطه را نه میتوان موسیقی عوامانه در نظر گرفت و نه اندیشمندانه و هنرمندانه؛ بلكه یك موسیقی مناسبتی است؛ یعنی آثار هنری به مناسبت‌ها و باهدف داشتن یك تریبون برای اجتماع ساخته میشد.
این پژوهشگر موسیقی با اشاره به استقبال زیاد جامعه از «موسیقی مشروطه» علیرغم حرمت شرعی در خصوص موسیقی گفت: «موسیقی مشروطه» كه رزمی و مارش بود، نه شعر مستهجن داشت، و نه حركات نامطلوب بدن در آن مصداق و جایی داشت. این موسیقی درواقع برانگیزاننده و مهیج بود كه مبانی شعر و حالت‌های موسیقی‌اش، با منعیات شرع «من باب جلوگیری از فساد عقل» شباهتی نداشت.