گذری بر شهر خرم آباد به مناسبت بیست اردیبهشت روز خرم آباد
قلعه فلك الافلاك یا دژ شاپورخواست در مركز شهر خرم‌آباد قرار دارد. فلك الافلاك با نام قلعه دوازده برجی هم شناخته می‌شود. این بنا بر فراز تپه‌ای مشرف به شهر خرم‌آباد و در نزدیكی رودخانه، در مركز شهر قرار گرفته و چشم‌گیرترین اثر تاریخی و گردشگری درون این شهر است.نام‌شناسی
فلك الافلاك در لغت به معنای «سپهر سپهران» است. قلعه فلك الافلاك با نام‌های گوناگونی در طول زمان شناخته شده‌است. دژ شاپورخواست، سابر خواست، قلعه خرم‌آباد، دوازده برجی و كاخ اتابكان از آن جمله‌اند. قلعه خرم‌آباد از دوره قاجار به بعد با نام فلك الافلاك ضبط شده‌است. با توجه به اینكه ممكن است دوازده برجی، اشاره‌ای به دوازده برج فلكی باشد، ممكن است نام فلك الافلاك نیز از همین جا ریشه گرفته باشد.كاربری قلعه فلك الافلاك
این قلعه به لحاظ موقعیت استراتژیكی خود در قرن چهارم هجری قمری به عنوان مقر حكومت آل حسنویه و گنجور در زمان آل بویه در آمد همچنین خزانه حكومتی خاندان بدر در قرن چهارم هجری و مقر حكومتی اتابكان لر كوچك و والیان لرستان در دوره صفویه تا قاجار و سرانجام پادگان نظامی و زندان سیاسی در دوران پهلوی اول و دوم از مهمترین كاربردهای قلعه در گذشته محسوب می‌شود.
حریم قلعه فلك الافلاك
حریم قلعه از شرق و جنوب غربی به رودخانه خرم آباد و از غرب به خیابان و محله دوازده برجی و از سمت شمال به خیابان فلك الافلاك محدود می شود. این قلعه به لحاظ موقعیت استراتژیكی خود در قرن چهارم هجری قمری به عنوان مقر حكومت آل حسنویه و گنجور در زمان آل بویه در آمد همچنین خزانه حكومتی خاندان بدر در قرن چهارم هجری و مقر حكومتی اتابكان لر كوچك و والیان لرستان در دوره صفویه تا قاجار و سرانجام پادگان نظامی و زندان سیاسی در دوران پهلوی اول و دوم از مهمترین كاربردهای قلعه در گذشته محسوب می‌شود.
موزه قلعه فلك الافلاك
موزه فلك الافلاك درون ساختمان قرار دارد و در دوره پهلوی با قرار دادن برخی مدارك فرهنگی فعالیت خود را آغاز كرد اما پس از انقلاب فعالیت آن متوقف شد. موزه پس از جنگ ایران و عراق و در سال 1367 فعالیت خود را از سر گرفت. موزه قلعه بین سال‌های 1385 تا 1387 به علت نبود امكانات نگهداری استاندارد تعطیل بود. هم اكنون موزه مردم‌شناسی آن در بخش جنوبی حیاط دوم راه‌اندازی شده‌است. این موزه 12 ویترین دارد كه هر ویترین 50 اثر تاریخی را به نمایش می‌گذارد.
