مروری بر آن چه خواندش برای طرفداران سعدی، لازم است...
“حدیث خوش سعدی” اثر دكتر زرین‌كوب نشر: سخن
كتاب حاضر اثری است از استاد عبدالحسین زرین‌كوب كه با تعدادی از مقالات پیشین وی به طبع رسیده است. بدین ترتیب هشتاد صفحه نخست این كتاب متضمن مطالبی جدید از اوست كه با سیری در تاریخ عصر سعدی و روزگار مغول آغاز شده و به ویژه خلق و خوی اتابك ابوبكر ـ حاكم وقت فارس ـ و طرز زندگی مردم شیراز به تصویر كشیده می شود.
در پی آن تصویری از ایام كودكی و جوانی سعدی به دست داده شده چگونگی تحصیل او در بغداد و چند و چون سفرهایش بازگو می‌گردد. و سرانجام بازگشت سعدی به شیراز و ماحصل تجارب و آموخته‌های او ـ در قالب آثاری چون بوستان و گلستان ـ توصیف می‌شود. مباحث بعدی كتاب از دیگر آثار زرین كوب است كه به نوعی به سعدی مربوط می‌شده است.
سعدی و روانشناسی نوین: ردیابی مكتبها و نظریه‌های روانشناسی: زیگموند فروید، كارل یونگ
نوشته: جمال هاشمی، شركت سهامی انتشار
خلاصه كتاب: نگارنده كتاب بر آن است آثار سعدی را با ردیابی مكتبها و نظریه‌های روانشناسی جدید بررسی كرده مقولاتی در اندیشه‌های سعدی به دست دهد.
ذكر جمیل سعدی: مجموعه مقالات و اشعار به مناسبت بزرگداشت هشتصدمین سالگرد و تولد شیخ اجل سعدی
گردآورنده: كمیسیون‌ملی‌یونسكو، ایران
ناشر: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چاپ و انتشارات
كتاب سعدی در غزل از دكتر سعید حمیدیان
نویسنده این كتاب را در پنج بخش درباره غزلیات سعدی، غزلسرایان پیش از سعدی و نوع غزل‌های سعدی نوشته است.
به تصریح نویسنده: بخش نخست، از پیشینه‌ها و پیشینیان، بحث درباره شخص و شعر سه شاعر در حدود سده ششم (سنایی، انوری و خاقانی) است كه به زعم نگارنده بیشترین تاثیر را در فرایند استقلال قالب غزل و تكامل آن داشته و این قالب را چونان ظرفی آماده در اختیار غزلسرایان سده هفتم، از جمله سعدی، نهاده‌اند.
بخش دوم یا گونه‌های غزل سعدی گامی و كوششی تازه است و در جهت تقسیم‌بندی غزل‌ها بر مبنای آماری و بر اساس نشانه‌ها و نمودهایی كه این نگارنده آن‌ها را چونان علایم عارفانگی شعر و متمایز كننده غزل عارفانه از غیر آن می‌داند.
در بخش سوم، تنه، شاخه‌ها، شكوفه‌ها، نخست به بررسی امری بنیادین و محوری یعنی اندیشه، جهان‌نگری و تجارب سعدی از عالم حیات (تنه) و بیان بازتاب آن‌ها در كل آثار او پرداخته و كوشیده‌ام تا ارتباط تمامی آثار مهم وی (شاخه‌ها) را با همان تنه یا پیكره اصلی بیان كنم، و در آخر، مضامین اصلی غزل شاعر (شكوفه‌ها) را با مقوله بندی خاص و به شكلی نظام یافته برشمرده و به اختصار توضیح داده‌ام.
بخش چهارم بر محور بحث از بن‌مایه‌ها (موتیف‌های) مهم غزل سعدی و بررسی شیوه‌های اصلی و خاص او در سرایش غزل استوار است. در این میان به چند مساله مهم پرداخته‌ام، از جمله این كه آیا معشوق سعدی انسان یا از مقوله مجاز است (چنان كه اغلب می‌پندارند) یا نه، و كیفیت رجوع دایم شاعر را از انسان به فرا انسان و بر عكس به دقت بررسی كرده‌ام. نیز به چند پرسش دیگر همچون چیستی و چگونگی معشوق مذكر، حوری و جز این‌ها در غزل او پاسخ گفته‌ام.
سرانجام، در پنجمین بخش، عالی‌ترین ویژگی شعر سعدی به ویژه، غزل او، یعنی كیفیت ناگفتنی “سهل و متمنع”… به گفت درآمده است“.
