سفری به كهن دیار، بازار تبریز

گفتگو با دكتر احمد نژاد كارشناس تاریخ

1401/11/11
|
17:11

احمد نژاد در این برنامه گفت : بازار تبریز تافته جدابافته تاریخ ایران است و مركز ثقل معاملات تجاری تبریز است. او در ادامه گفت :
اكثرا این كتاب را با سبكی سورئال و یا انتزاعی معرفی می‌كنند. نثر كوتاه، منحصر به فرد و شاعرانه‌ی ریچارد براتیگان در این كتاب باعث شده است تا نتوان آن را در دسته‌بندی خاصی جای داد. عده‌ای این كتاب را جز ادبیات پست مدرن به شمار می‌آورند. كتابی كه مخاطب دارد. منحصر به زمان خاصی مطرح نمی‌شود. نویسنده جای خود را از یك راوی صرف تغییر داده و با مخاطب شروع به حرف زدن می‌كند. شكلی از نوشتار كه ویژگی‌های ادبیات پسا مدرن نیز در آن دیده می‌شود. به ویژه طنزی كه در متن و لحن براتیگان در آن وجود دارد. بهترین جمله‌ای كه در مورد این كتاب وجود دارد این است كه ریچارد براتیگان در صید قزل آلا در آمریكا دست به آفرینش ژانر می‌زند. نه این كه خود از ژانر و یا سبكی پیروی كند.

طبیعی است كه وقتی چنین كتابی به عنوان شاهكار یك نویسنده تلقی شود، ویژگی‌های آن تبدیل به شاخصه‌های اصلی نوشتار ریچارد براتیگان خواهد بود. این رمان از مكان‌های مختلف ماهیگیری در آمریكا برایتان می‌گوید. فرهنگ مردم آمریكا در آن بازه‌ی زمانی در لابه‌لای روایت گنجانده شده است. تخیل نویسنده و توصیفاتی كه نویسنده از طبیعت دارد به جذابیت و كیفیت نثر افزوده است.

بخشی از متن كتاب:

«خواب دیدم لئوناردو داوینچی… در حال اختراع قلاب جدید برای صید قزل آلا در آمریكا است. دیدم اول از همه با تخیلش كار می‌كرد. بعد رفت سراغ فلز و رنگ و گیره… رئیس رؤساش را صدا زد بیایند. نگاه كردند و همه از هوش رفتند. او كه تنها در مقابل جسم مدهوش آن‌ها ایستاده بود، قلاب را به دست گرفت و اسمی گذاشت روش. اسمش را گذاشت شام آخر. بعد رفت تا رئیس رؤساش را به هوش بیاورد. ظرف چند ماه آن قلاب صید قزل آلا غوغای قرن بیستم شد و دستاوردهای سطحی‌ای مثل هیروشیما و مهاتما گاندی دیگر به گردش هم نمی‌رسیدند. میلیون‌ها شام آخر در آمریكا فروش رفت. واتیكان ده هزارتا سفارش داد با این كه هرگز قزل آلایی آن جا مشاهده نشده بود. سیل سپاس‌ها سرازیر شد. سی‌ و چهار رییس جمهور سابق ایالات متحده همه‌ی حرفشان این بود: شام آخر ختم روزگار است.»

بازار تبریز از تیمچه‌ها مختلف، راهروها، مدرسه، حمام و مسجد تشكیل شده و یك مجموعه فرهنگی كامل است. تیمچه‌های بازار تبریز به فروش یك كالای مشابه اختصاص داده شده. مثلا در تیمچه كلاهدوزان می‌توانید كلاه‌های پشمی آذری را ببیند. تیمچه مظفریه به عرضه فرش‌های نفیس، تیمچه امیر به فروش طلا و جواهرات اختصاص دارد. تیمچه‌های بازار تبریز در سه طبقه ساخته شده‌اند. طبقه اول مخصوص داد و ستد است، طبقه دوم تیمچه مخصوص انبار كردن اجناس است و طبقه سوم محل استراحت. سقف بازار تبریز حدود 5 تا 6 متر است و نسبت به بازارهای مناطق گرمسیر سقف كوتاه‌تری دارند.

نكته جالب توجه در بازار تبریز این است كه علاوه بر انجام داد و ستد امروزی در بازار تبریز، بازار تبریز تمام جنبه‌های اجتماعی، فرهنگی و تاریخی خود را حفظ كرده است. بازار تبریز بزرگترین بازار سرپوشیده تاریخی و مسقف در جهان است و همین موضوع جذابیت خاصی به این بازار داده،است.
احمد نژاد در ادامه به مقوله حمایت مسئولین و توجه بیشتر به این آثار صحبت كرد و گفت : برای حفظ میراث ایران نیازمند است مسئولان پای كار آمده تا بتوانیم از این آثار حافظت كنیم.

دسترسی سریع