علی حاتمی در23 مرداد سال 1323 در خیابان شاهپور تهران متولد شد.
مادر وی خانهدار بود و پدرش سمت صفحهآرا در یك چاپخانه را داشت و دومین فرزند ذكور خانواده بود.
شوق نمایشنامهنویسی پای او را به تماشاخانههای لالهزار باز كرد و در آن جا مسحور بازی هنرمندانه جعفر توكل شد و آروز میكرد روزی برسد كه توكل در نمایشی به كارگردانی خود او بازی كند.
از همان ایام، حاتمی تصمیم میگیرد روی مایههایی از داستانهای ملی و ایرانی كار كند. موقعی كه در كلاس نهم تحصیل میكرد برای آموختن اصول اولیه نمایشنامهنویسی به هنرستان هنرپیشگی تهران میرفت؛ پس از آن به هنرستان آزاد هنرهای دراماتیك رفت.
سختگیری مهدی نامور رییس هنرستان نسبت به نمایشنامههایی كه هنرجویان نوآموز مینوشتند تا در سالن هنرستان اجرا شود، حاتمی را بر آن میدارد كه در فراگیری فنون و شگردهای نمایشنامه نویسی، به ویژه گفت و گو پردازی حساسیت و كوشایی از خود نشان دهد.
حاتمی نخستین نمایشنامهاش را با عنوان دیب (دیو) نوشت و در اردیبهشت ماه 1344 با حضور كودكان در تالار نمایش هنرهای دراماتیك به مدت 3 شب اجرا كرد.
در سال 1345 نمایشنامه مدرنی با عنوان آدم و حوا یا برج زهر مار را مینویسد كه تحولی در كار او محسوب میشود و همین نمایش موجب آشنایی او با مسئولان تلویزیون میگردد كه در آن ایام در كار جذب افراد مستعد بودند.
نخستین فیلمنامه كاملی كه ارایه میكند شب جمعه (1346) نام دارد كه به صورت یك فیلم كوتاه درمیآید.
سال 1348 كیمیایی و مهرجویی و تقوایی فیلمهای قیصر، گاو و آرامش را میسازند و حاتمی در تدارك ساختن حسنكچل است.
هدف مشترك این فیلمسازان دوری جستن از بازار فیلمفارسی بود.
علی حاتمی به صورت جدی وارد فعالیتهای سینمایی شد و در سال 1375 هنگام ساخت فیلم جهان پهلوان تختی به علت بیماری دارفانی را وداع گفت.
آثار علی حاتمی:
حسن كچل (1348)
طوقی (1349)
باباشمل (1350)
قلندر (1351)
خواستگار (1352)
ستارخان (1353)
مجموعه تلویزیونی مثنوی مولوی (1354)
سلطان صاحبقران (1355)
سوتهدلان (1356)
هزاردستان (1358)
حاجی واشنگتن (1361)
كمالالملك (1363)
مادر (1368)
دلشدگان (1371)
جهانپهلوان تختی (1375) كه پس از مرگ حاتمی به كارگردانی بهروز افخمی ادامه یافت