یك پژوهشگر تاریخ اسلام و تشیع گفت: روز یازدهم محرم اصلی‌ترین روز عزاداری شهرستان دامغان است كه نخل سیاه پوش به صورت نمادین تشییع می شود.
سعید طاوسی مسرور مدرس و پژوهشگر تاریخ اسلام و تشیع گفت: روز عزاداری سنتی محرم در شهرستان دامغان یازدهم محرم است و همواره در این روز در دامغان تعطیل رسمی برقرار است، از تمام روستا‌های اطراف دامغان دسته‌های عزادار به این شهر می‌آیند و قبل از طلوع فجر حركت خود در خیابان‌ها آغاز می‌كنند، اصلی‌ترین مسیر حركت دسته‌های عزاداری از مقابل حسینیه حضرت ابوالفضل (ع) دامغان تا آرامگاه منسوب به بكیربن اعین سنسن الكوفی از اصحاب امام صادق (ع) است.
به گفته طاوسی پیشاپیش هر دسته سالخوردگان و بزرگان روستا همراه با طوق و علم، پرچم كه نام هئیت و روستای مربوطه بر روی آن نوشته شده حركت می‌كنند، به دنبال آن‌ها دسته عزاداری حركت می‌كند، كه دسته عزاداری در سه حالت زنجیر زنی، سینه زنی، سنگ زنی در دامغان دیده می‌شود.
طاوسی گفت: حوالی ظهر روز یازدهم محرم در دامغان، نخل سیاه پوش با مشایعت روحانیون و سادات شهر وارد مراسم عزاداری می‌شوند و تا پایان مسیر به صورت نمادین تشیع می‌شود، زیرا نخل نماد تابوت امام حسین (ع) و یاران او است، وقتی نخل به آرامگاه منسوب به بكیربن اعین سنسن الكوفی می‌رسد معمولا حدود اذان ظهر است و مراسم عزاداری تمام می‌شود.
او می‌گوید: در مراسم عزاداری یازدهم محرم بیش از 250 هئیت از دامغان و روستا‌های اطراف شركت می‌كنند و دامغانی‌ها از عزاداران در مسیر و پایان مراسم پذیرایی می‌كنند، سابقه عزاداری روز یازدهم محرم در دامغان به صورت دقیق مشخص نیست، ولی سابقه قابل توجهی دارد و در فهرست میراث معنوی ایران به ثبت ملی رسیده است.
این مدرس تاریخ تشیع گفت: از دیگر مراسم‌های تاریخی روز یازدهم محرم در دامغان مراسم یازدهم محرم سال 1357 بوده است كه عزاداری این روز به راه پیمایی علیه حكومت پهلوی تبدیل می‌شود و با مقابله‌ی نیرو‌های نظامی شاه گروهی از عزاداران كشته و گروهی زخمی می‌شوند.
طاوسی گفت: توجه به یازدهم محرم به عنوان یك روز ویژه عزاداری در شهر زنجان هم وجود دارد و در این شهر دسته حسینیه اعظم زنجان در روز هشتم و دسته زینبیه اعظم در روز یازدهم محرم حركت می‌كند، از تاریخ‌های دیگری كه در جغرافیای عزاداری ایران به ثبت رسیده عزاداری روز ششم امام حسین (ع) است كه در شهر برزوك كاشان به ثبت ملی رسیده و ششم امام كه در واقع شب هفتم است در این روز و شب در برزوك عزاداری می‌شود.
او می‌گوید: یكی از مراكز تعزیه در ایران روستای بق در نزدیكی دامغان است كه در این محل خاندان نادعلی زاده به برزگزاری مجلس تعزیه می‌پردازند و مرحوم استاد ناد علی زاده كه در ابتدای سال از دنیا رفته اند ملقب به ملك الشعرای تعزیه ایران بوده اند كه در طول حیاتشان رهبری این تعزیه روستای بق را به عهده داشته اند، از آن مرحوم آثار متعددی به یادگار مانده است و اكنون بعد از ایشان هم سایر اعضای خاندان مراسم تعزیه را به صورت باشكوهی در این روستا ادامه می‌دهند.
